ျပည္သူ႔ဒီမုိကေရစီအေရးေတာ္ပုံႀကီး ၁၉၈၈ မွာ ျဖစ္ပြားေတာ့ က်ေနာ့္မိသားစု ျမန္မာျပည္က အၿပီးအပုိင္ထြက္လာတာ (၁၀)ႏွစ္ရွိေနၿပီ။ က်ေနာ္ ႏုိင္ငံျခားေရာက္ေနတာက (၁၅)ႏွစ္ရွိေနၿပီ။ မဆလလက္ေအာက္ကထြက္ဖုိ႔ ပထမဆုံးပညာေတာ္သင္ သြားရေသးတယ္။ ပညာသင္သြားၿပီးဘြဲ႔ရေတာ့ ရန္ကုန္ျပန္ အလုပ္ထြက္ၿပီး ဇနီးနဲ႔သားကုိလက္ဆြဲၿပီး ေန၀င္းႀကီးစုိးတဲ့ မဆလ တုိင္းျပည္က အၿပီးအပုိင္ထြက္ခဲ့တယ္။ က်ေနာ့္လုိပဲ ထြက္ၾကသူေတြ ရွိတယ္။ ဒါေပမယ့္ နည္းနည္းပါးပါးမုိ႔ ေရတြက္လုိ႔ရတယ္။ က်ေနာ္တုိ႔မ်ဳိးဆက္က ႏုိင္ငံျခားမွာအလုပ္ခန္႔စာရၿပီးမွ ႏုိင္ငံကူးလက္မွတ္ေလွ်ာက္ၿပီး တုိင္းျပည္ကေန အၿပီးအပုိင္ထြက္တာ မ်ားတယ္။
အဲဒီေခတ္ကလည္း တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကုိင္လႈပ္ရွားမႈေတြ ရွိခဲ့တာပဲ။ ေက်ာင္းသားနဲ႔အလုပ္သမားဆႏၵျပပြဲေတြကုိ ေသနတ္နဲ႔ပစ္ၿပီး ၿဖိဳခြဲခဲ့ေပမယ့္ မဆလစစ္အစုိးရရဲ႕ လုပ္ရပ္ကုိ ႏုိင္ငံျခားက ကန္႔ကြက္အေရးယူတာမ်ဳိးမရွိခဲ့ဘူး။ မဆလစစ္အစုိးရကုိ ေ၀ဖန္႐ႈတ္ခ်ေရးသားတဲ့ အဂၤလိပ္ဘာသာထုတ္ စာေစာင္သုံးခုကုိ အေမရိကန္၊ ကေနဒါနဲ႔ အဂၤလန္ေန ဗမာသုံးဦးက ထုတ္ေ၀တယ္။ ဒါေပမယ့္ အေနာက္တုိင္းအစုိးရေတြက အေရးမယူတဲ့အတြက္ ဗိုလ္ေန၀င္းဟာ အဂၤလန္နဲ႔ ဆြစ္ဇာလန္ကုိ မၾကာခဏ အေပ်ာ္ခရီးထြက္ေလ့ရွိတယ္။
၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ေဟာင္း ဦးႏုေခါင္းေဆာင္တဲ့ လက္နက္ကုိင္ေတာ္လွန္ေရးလႈပ္ရွားမႈလည္း ပ်က္ျပားသြားၿပီမုိ႔ ေတာ္လွန္ေရးသမားေတြ ႏုိင္ငံေရးခုိလႈံၾကတယ္။ မဆလအစုိးရလိမ္သမွ် ကမာၻကယုံေနၿပီး ျပည္တြင္းမွာလည္း ဆုိရွယ္လစ္မႈိင္း တုိက္ထားေတာ့ ကလိမ္ၿခံဳ မဆလ သက္ဆုိးရွည္မယ့္ပုံ ေပါက္ေနတယ္။ အဲဒီအခါမွာ ရွစ္ေလးလုံးအေရးေတာ္ပုံ ျဖစ္ပြားတာမုိ႔ ပါ၀င္ဆင္ႏႊဲတဲ့ ေက်ာင္းသားလူငယ္ေတြကုိ အလြန္ေလးစားမိတယ္။ သတၱိေျပာင္ေျမာက္ၾကပါေပတယ္။ က်ေနာ္က ဘယ္မွသြားတဲ့ လူမဟုတ္ေတာ့ ရွစ္ေလးလုံးမ်ဳိးဆက္အေၾကာင္း သူမ်ားေျပာတာပဲ ၾကားဖူးတယ္။ လန္ဒန္ေရာက္လာတဲ့ သူငယ္ခ်င္းေမာင္ေအာင္ (ဦးႏုရဲ႕သား) ကုိ ေမးရတယ္။
ေနာက္ေတာ့ လန္ဒန္ေရာက္လာတဲ့ ရွစ္ေလးလုံးမ်ဳိးဆက္ကုိ ေတြ႔ရတယ္။ ကုိမုိးသီးဇြန္၊ ကုိေအာင္ႏုိင္နဲ႔ ကုိ၀င္းမုိးတုိ႔ ျဖစ္တယ္။ ဒီမုိကရက္တစ္ျမန္မာ့အသံအတြက္ ေနာ္ေ၀းမွာ အလုပ္သြားလုပ္ေတာ့ ရွစ္ေလးလုံးမ်ဳိးဆက္ေတြ ပတ္လည္၀ုိင္းေနေတာ့တာေပါ့။ ရွစ္ေလးလုံးမ်ဳိးဆက္အမ်ားအျပား ႏုိင္ငံျခားမွာ ဆက္လက္လႈပ္ရွားတာရွိသလုိ ျပည္တြင္းမွာလည္း လႈပ္ရွားၾကတယ္။ ရွစ္ေလးလုံးေၾကာင့္ ႏုိင္ငံေရးသမားေဟာင္းအခ်ဳိ႕ ျပန္လည္ရွင္သန္လာၾကၿပီး ကိုတင္ေမာင္၀င္းက ေခတ္ၿပိဳင္ကုိ တည္ေထာင္တယ္။ ထုိင္းအေျခစုိက္ ေက်ာင္းသားလူငယ္အဖြဲ႔ေတြထုတ္ေ၀တဲ့ အဂၤလိပ္-ျမန္မာစာေစာင္ေတြ အမ်ားႀကီးထြက္လာတယ္။ ကြန္ပ်ဴတာအင္တာနက္ကုိ ႏုိင္ငံျခားေရာက္ ရွစ္ေလးလုံးမ်ဳိးဆက္က အရင္တတ္ၿပီး ဗမာစစ္အစုိးရက ေနာက္မွတတ္တာ။
၁၉၈၈ ေနာက္ပုိင္း ျပည္တြင္းမွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ရွိေနတာကလည္း ျပည္သူ႔အေရးေတာ္ပုံကုိ ႏုိင္ငံတကာသိေအာင္ လုပ္ႏုိင္တဲ့အခ်က္တခုျဖစ္တယ္။ ကုလသမဂၢမွာ အမႈထမ္းခဲ့ဖူးၿပီး ႏုိင္ငံျခားပညာတတ္အသုိင္းအ၀ုိင္းမွာ က်င္လည္ခဲ့တဲ့ ေဒၚစုဟာ န၀တစစ္အစုိးရရဲ႕ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ဳိးဖ်က္မႈကုိ Amnesty ကမာၻ႔လူ႔အခြင့္အေရးအဖြဲ႔ကုိ အေၾကာင္းၾကားခဲ့တယ္။ တရားမ၀င္တဲ့ စစ္အစုိးရကုိ ကုလသမဂၢအေထြေထြညီလာခံက အေရးယူဖုိ႔လည္း ရန္ကုန္ေန ႏုိင္ငံျခားသံအမတ္ေတြကုိ စာေရးပန္ၾကားခဲ့တယ္။ ႏုိင္ငံတကာဥပေဒပညာရွင္မ်ားအဖြဲ႔ကုိလည္း ေဒၚစုက စာေရးၿပီး တုိင္ၾကားခဲ့တယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ ႀကိဳးပမ္းမႈေၾကာင့္ ရက္ရက္စက္စက္ပစ္သတ္ခံရလုိ႔ ရပ္တန္႔သြားတဲ့ ဒီမုိကေရစီလႈပ္ရွားမႈဟာ ျပန္လည္ရွင္သန္လာတာလုိ႔ ေျပာၾကတယ္။
၈၈ ခုႏွစ္ေနာက္ပုိင္းမွာ ျမန္မာျပည္ကထြက္လာတဲ့ ေက်ာင္းသားဦးေရမ်ားလာတဲ့အတြက္ ႏုိင္ငံျခားမွာ စစ္အာဏာရွင္ဆန္႔က်င္ေရး အားေကာင္းလာတယ္။ ကုိယ္တတ္ႏုိင္တဲ့နည္းနဲ႔ ဗမာစစ္အစုိးရကုိ ဆန္႔က်င္ၾကတယ္။ ကုိယ့္တာ၀န္ ကုိယ္သိၾကတယ္။ သိပ္ေကာင္းတယ္။ ကုိယ္တတ္တဲ့အလုပ္ ကုိယ္လုပ္တာ အမွန္တရားပဲ။ ကုိယ္လုပ္ရမယ့္အလုပ္ကုိ တကယ္နားလည္ေအာင္ေလ့လာၿပီး ရာထူးမမက္ဘဲ တတ္ႏုိင္တဲ့ဘက္က ကူညီတာဟာ အေကာင္းဆုံးပါလုိ႔ ေျပာပါရေစ။ သတင္းမီဒီယာေလာကကုိ ရွစ္ေလးလုံးမ်ဳိးဆက္ေတြ ၀င္စီးႏုိင္တာဟာ ဒီမုိကေရစီေရးအတြက္ အခြင့္ေကာင္းတခုပဲ။
ဒီမုိကေရစီႏုိင္ငံေတြဆီ ေရာက္သြားတဲ့ ရွစ္ေလးလုံးမ်ဳိးဆက္ဟာ ဒီမုိကေရစီတကယ္ရသြားတယ္လုိ႔ ေျပာတာမ်ဳိးလည္း ရွိတယ္။ ကုိယ္ေရာက္တဲ့ႏုိင္ငံရဲ႕ ဒီမုိကေရစီစနစ္ကုိ နားလည္ေအာင္ႀကိဳးစားတာဟာ ကုိယ့္ႏုိင္ငံအတြက္ အက်ဳိးရွိတယ္။ ပညာတပုိင္းတစနဲ႔ ႏုိင္ငံျခားေရာက္လာတဲ့ ရွစ္ေလးလုံးမ်ဳိးဆက္ထဲမွာ ပညာဆက္သင္သူေတြရွိသလုိ အရက္သမားျဖစ္သြားသူေတြလည္းရွိတယ္။ ဆင္းရဲတဲ့ဒဏ္ကုိခံႏုိင္ၿပီး ခ်မ္းသာတဲ့ဒဏ္ကုိ မခံႏုိင္တဲ့လူေတြလည္း ရွိတယ္။ ျမန္မာ့ဒီမုိကေရစီလႈပ္ရွားမႈႀကီးမွာ အားသာခ်က္ရွိသလုိ အားနည္းခ်က္လည္း ရွိမွာေပါ့။ ဒါဟာ သဘာ၀ပဲ။
ေခတ္သစ္နဲ႔အတူ လုိက္ႏုိင္သူေတြရွိသလုိ မလုိက္ႏုိင္သူေတြလည္း ရွိတယ္။ ဒီအထဲမွာ ထူးျခားတာေလးတခု ေျပာပါရေစ။ ရွစ္ေလးလုံးမွာ အေျခခံပညာအထက္တန္းေက်ာင္းသားဘ၀နဲ႔လႈပ္ရွားရင္း ႏုိင္ငံျခားကုိ ေရာက္လာတဲ့ လူငယ္တဦးအေၾကာင္းပါပဲ။ ဒီလူငယ္ဟာ ျမန္မာျပည္မွာ ဆယ္တန္းစာေမးပြဲေတာင္ ေျဖဖူးတာမဟုတ္ဘူး။ ဒါေပမယ့္ ကုိယ္ထူကုိယ္ထႀကိဳးစားသူဆုိေတာ့ စကားေျပာၾကည့္တာနဲ႔ ဘြဲ႔လြန္ေက်ာင္းသားအဆင့္ရွိတာကုိ သိႏုိင္တယ္။ ကာလီဖုိးနီးယားျပည္နယ္ Berkeley တကၠသိုလ္က အေမရိကန္ပါေမာကၡေတြကလည္း ဒီအတုိင္းပဲျမင္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ တကၠသိုလ္စည္းမ်ဥ္းေတြကုိ ေဘးခ်ိတ္ၿပီး ဘာတန္းမွမေအာင္တဲ့ ျမန္မာလူငယ္ကုိ မဟာ၀ိဇၨာတန္းတက္ခြင့္ျပဳၿပီး နည္းျပဆရာအျဖစ္ အလုပ္ခန္႔လုိက္ေသးတယ္။ ဒီႏွစ္ထဲ မဟာ၀ိဇၨာဘြဲ႔ရလုိ႔ ပါရဂူ Ph.D ဘြဲ႔သင္တန္းကုိပါ တကၠသိုလ္ရဲ႕ ေထာက္ပံ့ေၾကးနဲ႔ တက္ခြင့္ေပးလုိက္တယ္။ ေဒါက္တာဘြဲ႔ရမွာ ေသခ်ာတယ္။ အဲဒီေတာ့လည္း ေဒါက္တာ မင္းဇင္ျဖစ္သြားတာေပါ့။
ႏုိင္ငံျခားမွာ အပတ္တကုတ္ေလ့လာဆည္ပူးၿပီး ပညာရွာတာဟာ ဒီမုိကေရစီအတြက္ ေကာင္းမြန္တဲ့ အလားအလာျဖစ္တယ္။ ဒီမုိကေရစီအေရးမွာ လူတုိင္းပါ၀င္ႏုိင္တယ္။ ကားေမာင္းတတ္သူက ကားေမာင္းၿပီးကူညီတယ္။ ထမင္းခ်က္တတ္သူက ခ်က္ျပဳတ္ၿပီး ကူညီတယ္။ တခ်ဳိ႕ကလည္း ဆႏၵျပပြဲတုိင္းမွာ ‘ဒုိ႔အေရး’မွန္မွန္ေအာ္ၿပီး ရန္ပုံေငြထည့္တယ္။ ဒီမုိကေရစီသမားေတြ ေရာက္လာရင္ ကုိယ့္ကားကုိယ္ေမာင္းၿပီး မညည္းမညဴ ပုိ႔တယ္ႀကိဳ႕တယ္။ ဧည့္သည္လာတုိင္း ကားေမာင္းပုိ႔ပါ မ်ားလာေတာ့ ကားေမာင္းတာကုိ ႏုိင္ငံေရးလုိ႔ ထင္လာတယ္။ ဟုတ္ပါတယ္ သူ႔အဖုိ႔ ကားေမာင္းတာဟာ ႏုိင္ငံေရးပါ။ ကုိယ္တတ္တဲ့အလုပ္နဲ႔ ဒီမိုကေရစီအေရးကုိ ကူညီတာပါ။ ထမင္းခ်က္ၿပီး ကူညီသူလည္း ဒီမုိကေရစီသမားေတြကုိ ထမင္းခ်က္ေကၽြးရတာဟာ ႏုိင္ငံေရးေပါ့။ သူ႔အတြက္ကေတာ့ ထမင္းခ်က္တာဟာ ႏုိင္ငံေရးပါ။ တာ၀န္ကုိယ္စီထမ္းေဆာင္ၾကတာ ၀မ္းသာအားရစရာပါ။ ဒါေပမယ့္ ကားသမားနဲ႔ ထမင္းခ်က္ဟာ အသိဉာဏ္တထြာတမုိက္နဲ႔ ႏုိင္ငံေရးမွာ ထင္ရာျမင္ရာ ေ၀ဖန္လာတဲ့အခါ ျပႆနာေပၚၿပီး နအဖလက္ပါးေစ ျဖစ္ကုန္တာေပါ့။ ကားေမာင္း၊ ထမင္းခ်က္ေလာက္သာ လုပ္တတ္ေပမယ့္ ေနရာလုိခ်င္၊ ဆရာလုပ္ခ်င္တာဟာ ‘မဆလေခတ္’ ရဲ႕ အေမြဆုိးပါ။
အသိဉာဏ္တထြာတမုိက္နဲ႔ မိမိဉာဏ္မမီတုိင္း သူမ်ားကုိ မွားတယ္လုိ႔ယူဆတာဟာ ဘယ္သူ႔အတြက္မွ မေကာင္းပါဘူး။ ႏုိင္ငံေရးပညာဟာ အလြန္က်ယ္၀န္းတဲ့ ဘာသာရပ္ျဖစ္လုိ႔ အပတ္တကုတ္ေလ့လာဆည္းပူးရပါလိမ့္မယ္။ အေျခခံပညာရွိသူတုိင္း ေလးေလးနက္နက္ႀကိဳးစားအားထုတ္ရင္ နားလည္ႏုိင္ပါတယ္။ စာေတြ႔ ဗဟုသုတစုေဆာင္းၿပီး ေၾကေၾကညက္ညက္ ေလ့လာတဲ့အခါမွာ လက္ေတြ႔ႏုိင္ငံေရးေလာကကုိ အရင္ကထက္ ပုိၿပီးနားလည္လာမွာ ေသခ်ာတယ္။ စာေတြ႔က လက္ေတြ႔ကုိ ကူးေျပာင္းရာမွာ ေလ့လာသူရဲ႕ ပင္ကုိယ္သဘာ၀၊ အႀကံဉာဏ္လက္ခံႏုိင္မႈ၊ အပင္ပန္းခံႏုိင္မႈ စတာေတြကုိလုိက္ၿပီး အခ်ိန္အနည္းအမ်ား ၾကာတတ္ပါတယ္။
Geen opmerkingen:
Een reactie posten