ကင္တားနားႏွင့္ ျပည္ပ ျမန္မာ လူ႔အခြင့္အေရး လႈပ္ရွားသူမ်ားေတြ႔

ဖနိဒါ

တနလၤာေန႔၊ ၾသဂုတ္လ ၀၉ ရက္ ၂၀၁၀ ခုႏွစ္ ၂၀ နာရီ ၄၇ မိနစ္ .

ခ်င္းမုိင္(မဇၩိမ)။ ။ ျမန္မာႏုိင္ငံ လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေနမ်ားကုိ ကုလသမဂၢ အေထြေထြ ညီလာခံတြင္ တင္ျပႏုိင္ေရးအတြက္ လူ႔အခြင့္အေရးဆုိင္ရာ အထူးကုိယ္စားလွယ္ မစၥတာ ေတာမတ္စ္ အုိေဟး ကင္တားနားသည္ ထိုင္းႏုိင္ငံ ခ်င္းမိုင္ၿမဳ႔ိသို႔ ေရာက္ရွိေနၿပီး လူ႔အခြင့္အေရး လႈပ္ရွားသူမ်ားႏွင့္ ေတြ႔ဆံုေနသည္။

ခ်င္းမုိင္ၿမိဳ႕ အေျခစုိက္ လူ႔အခြင့္အေရး ပညာေပးေရး ျမန္မာႏုိင္ငံ(HREIB)ႏွင့္ ယေန႔ တနာရီၾကာ ေတြ႔ဆံုခဲ့ရာ စစ္အစုိးရအေနျဖင့္ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ ျမန္မာ့လူ႔အခြင့္အေရး လႈပ္ရွားသူမ်ားကုိ ဖမ္းဆီးျခင္း၊ ကေလးစစ္သားအသံုးျပဳမႈမ်ားရွိေနေၾကာင္း HREIBမွ တာဝန္ရွိသူ မခ်ယ္ရီဇေဟာင္းက ေျပာသည္။

“ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ လူ႔အခြင့္အေရး ပညာေပးတဲ့ အခ်ိန္မွာ လႈပ္ရွားေနတဲ့ လူေတြကို ဖမ္းဆီးခံရတာေတြ၊ ပညာေပးလုပ္ေနတဲ့အခါမွာ ပုန္းေရွာင္ၿပီး လုပ္ေနရတာေတြ၊ လူ႔အခြင့္အေရး စကားလံုးေတြ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ သံုးခြင့္ မရွိတာေတြ တင္ျပတယ္။ ဥပမာ၂ဝ၁ဝမွာ ထြက္လာတဲ့ အစီရင္ခံစာ အမ်ဳိးမ်ဳိးေတြထဲမွာ ကေလးစစ္သား ၄၃ ဦးရွိေနၿပီ ဆုိတာကုိ တင္ျပတယ္” ဟု သူက မဇိၩမကုိ ေျပာသည္။

လူ႔အခြင့္အေရး ပညာေပးေရး(ျမန္မာႏုိင္ငံ)အဖြဲ႔အေနျဖင့္ မစၥတာ ကင္တားနားႏွင့္ ေတြ႔ဆံုရျခင္းသည္ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ လူ႔အခြင့္အေရး ထြန္းကားလာႏုိင္ရန္အတြက္ ေတြ႔ဆံုရျခင္းျဖစ္ၿပီး ျမန္မာျပည္ လူ႔အခြင့္အေရး ထြန္းကားလာႏုိင္ရန္အတြက္ စစ္အစုိးရႏွင့္ လက္တြဲ လုပ္ေဆာင္သြားရန္ ဆႏၵရွိသည္ဟု ေျပာဆုိလုိက္သည္။

မစၥတာ ကင္တားနားသည္ ျမန္မာႏုိင္ငံအတြင္း လူ႔အခြင့္အေရး ေပးထြန္းလာရန္အတြက္ ၾကိဳးစားအားထုတ္ေနသလုိ သူ႔အေနျဖင့္ ဘက္လုိက္မႈမရွိဘဲ အမွန္တရားအတုိင္း ေဖာ္ထုတ္ရန္ ၾကိဳးစားေနသည္ကုိ ေတြ႔ျမင္ရသည္ဟု သူက သံုးသပ္ေျပာဆုိသည္။

အလားတူ ယခုလ ၇ ရက္ေန႔ကလည္း ထုိင္း-ျမန္မာနယ္စပ္ မဲေဆာက္ၿမိဳ႕ရွိ တုိင္းရင္းသား အဖြဲ႔အစည္းမ်ား အပါအဝင္ ျမန္မာ့အေရး လႈပ္ရွားသူမ်ားႏွင့္ ေတြ႔ဆံုခဲ့သည္ဟု ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသားမ်ား ကူညီေစာင့္ေရွာက္ေရးအသင္း(ျမန္မာႏုိင္ငံ) (AAPP) မွ ကုိတိတ္ႏုိင္က ေျပာသည္။

“က်ေနာ္တို႔က အက်ဥ္းသားေတြ ႏွိပ္စက္ညွင္းပန္းမႈ အေျခအေနေတြကုိ ေျပာျပခဲ့တာပါ။ ဥပမာ သၾကၤန္ ဗံုးကြဲတာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ မဆုိင္သူေတြကုိေရာ အတင္း မေသ႐ုံတမယ္ ႐ုိက္ႏွက္ စစ္ေဆးၿပီးေတာ့ ဝန္ခံ ထြက္ဆိုခုိင္းတဲ့ ကိစၥမ်ဳိးေတြ အေသးစိတ္ေျပာတယ္။ ေနာက္ တြံေတးမွာ ဆရာမ တေယာက္ အသတ္ခံရတယ္။ အဲဒါနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ေက်ာင္းသား အေယာက္ ၄ဝ ေလာက္ မတရားႏွိပ္စက္မႈေတြ လုပ္တယ္ဆုိတာ ရွင္းျပတယ္”ဟု AAPP မွ အတြင္းေရးမႉး ကုိတိတ္ႏုိင္က ေျပာသည္။

“Commissionofinquiryနဲ႔ပတ္သက္လုိ႔သူထင္ျမင္ယူဆခ်က္ေတြ၊အဲဒါျဖစ္ႏုိင္ဖုိ႔ဆုိရင္ဘယ္လုိ အခက္အခဲေတြ ရွိႏုိင္သလဲ။ ဘယ္လုိ ေနရာေတြကေန ဆံုးျဖတ္ခ်က္ ခ်ႏုိင္သလဲ။ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ ရွိရင္ နအဖမွ မဟုတ္ဘူး။ အားလံုးေပၚမွာ သက္ေရာက္မႈ ရွိႏုိင္တယ္ဆုိတာေတြ ေျပာတယ္”ဟု ျမန္မာႏုိင္ငံ ဒီမုိကေရစီ အင္အားစု FDB အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ေဒါက္တာ ႏုိင္ေအာင္က မဇိၩမကုိ ေျပာသည္။

ကုလသမဂၢ၏ အထူးကုိယ္လွယ္အျဖစ္ ေနာက္ထပ္ ၄ ႏွစ္ ဆက္လက္ လုပ္ေဆာင္သြားမည္ဟု မစၥတာ ကင္တားနားက ေျပာဆုိသည္ဟုလည္း ေဒါက္တာႏုိင္ေအာင္က ေျပာသည္။

မစၥတာ ကင္တားနားသည္ ကုလသမဂၢ၏ ျမန္မာႏုိင္ငံလံုးဆုိင္ရာ စတုတၳေျမာက္ ကုိယ္စားလွယ္အျဖစ္ ၂ဝဝ၈ ခုႏွစ္က တာဝန္ စတင္လုပ္ေဆာင္ခဲ့ၿပီး ျမန္မာႏုိင္ငံသုိ႔ ၃ ၾကိမ္ သြားေရာက္ခဲ့ရာ ယခုႏွစ္ ေဖေဖာ္ဝါရီလအတြင္း ၅ ရက္ၾကာ လူ႔အခြင့္အေရးအေျခအေနမ်ားကုိ စံုစမ္းခဲ့သည္။

ျမန္မာစစ္အစိုးရက စစ္ရာဇဝတ္မႈ က်ဴးလြန္ျခင္း ရွိမရွိ စုံစမ္းစစ္ေဆးရန္အတြက္ စံုစမ္းစစ္ေဆးေရး ေကာ္မရွင္ တရပ္ဖြဲ႔စည္းရန္ လုိအပ္သည္ဟု ၿပီးခဲ့သည့္ မတ္လက ထုတ္ျပန္ခဲ့ေသာ ျမန္မာႏုိင္ငံ လူ႔အခြင့္အေရး အစီရင္ခံစာတြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။

မစၥတာ ကင္တားနားသည္ အမ်ဳိးသမီးမ်ားအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ ျမန္မာႏုိင္ငံ (WLB)၊ ေရႊဂက္စ္ႏွင့္ ရွမ္း၊ မြန္၊ ခ်င္း စသည့္ တုိင္းရင္းသား လူ႔အခြင့္အေရး လႈပ္ရွားသူမ်ားႏွင့္လည္း ေတြ႔ဆံုကာ စံုစမ္းစစ္ေဆးမႈမ်ား ျပဳလုပ္ေနသည္။

စစ္အစုိးရဘက္မွ လူ႔အခြင့္အေရးဆုိင္ရာ ေကာ္မတီက ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရးေကာင္စီသုိ႔ လာမည့္ ၂ဝ၁၁ခုႏွစ္ေဖေဖာ္ဝါရီလတြင္တင္သြင္းမည္ဟုၿပီးခဲ့သည့္ဧၿပီလ၇ ရက္ေန႔ထုတ္ အစိုးရအာေဘာ္သတင္းတြင္ ေဖာ္ျပခဲ့သည္။

ျမန္မာႏုိင္ငံလူ႔အခြင့္အေရးအဖြဲ႔၏ ဥကၠ႒သည္ ျပည္ထဲေရးဝန္ၾကီး ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေမာင္ဦးျဖစ္ၿပီး ဧၿပီလ ၂၆ ရက္ေန႔က ျပည္ထဲေရး၊ ဥပေဒေရးရာ၊ လူမႈေရး၊ အလုပ္သမားေရး၊ က်န္းမာေရး၊ ပညာေရး၊ ႏုိင္ငံတကာေရး၊ သာသနာေရးႏွင့္ အမ်ဳိးသမီးေရးစသည့္ ဆပ္ေကာ္မတီ ၉ ခု ပါဝင္ ဖြဲ႔စည္းထားသည္ဟု သိရသည္။