ဂ်ပန္ ဆူနာမီႏွင့္ ျမန္မာမ်ား

ကိုဝိုင္း တနလၤာေန႔၊ မတ္လ ၂၁ ရက္ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ ၁၉ နာရီ ၃၆ မိနစ္ .

ခ်င္းမိုင္(မဇၥ်ိမ)။ ။ ငလ်င္ႏွင့္ဆူနာမိဒဏ္ျပင္းထန္စြာခံခဲ့ရသည့္ဂ်ပန္ႏုိင္ငံတိုဟိုးကုကၽြန္းTohoku၌ ျမန္မာႏိုင္ငံသား ၁၄ ဦးခန္႔သာ ေနထိုင္ခဲ့ၿပီး အမ်ားစုမွာ ေဘးလြတ္ရာသို႔ ေရွာင္ရွားႏုိင္ခဲ့ေၾကာင္း တိုက်ဳိၿမိဳ႕အေျခစိုက္ ျမန္မာႏိုင္ငံသား အလုပ္သမားသမဂၢအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ (ဂ်ပန္ျပည္)ဥကၠ႒ ဦးတင္ဝင္းက ေျပာသည္။

မတ္လ ၁၁ ရက္၊ ေသာၾကာေန႔တြင္ ၈.၉ ရစ္ခ်္တာစေကး ငလ်င္လႈပ္ခဲ့ၿပီးေနာက္ ဆူနာမီေရလိႈင္းမ်ားပါ ျဖစ္ေပၚလာခဲ့ရာ၊ ဂ်ပန္သတင္းမ်ားအရ ေသေၾကေပ်ာက္ဆံုးသူ ၁၈ဝဝဝ ဦးရွိၿပီး ဖူကူရွီးမားေဒသတြင္လည္း ႏ်ဴကလီးယားစက္႐ုံမွ ေရဒီယိုသတၱိၾကြ ဓာတ္ေရာင္ျခည္မ်ား ယိုထြက္ေနသျဖင့္ ၎ေဒသတြင္းမွ ေဒသခံမ်ားလည္း ကင္းလြတ္ရာ ေဒသမ်ားသို႔ တိမ္းေရွာင္ခဲ့ၾကရသည္။

ဂ်ပန္ႏုိင္ငံတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံသား ၈ဝဝဝ ေက်ာ္ရွိေၾကာင္း ဦးတင္ဝင္းက ခန္႔မွန္းသည္။ ဂ်ပန္ေရာက္ ျမန္မာႏိုင္ငံသားမ်ားႏွင့္ တိုက်ဳိၿမိဳ႕ အေျခအေနကို သိႏိုင္ရန္ မဇၥ်ိမသတင္းေထာက္ ကိုဝိုင္းက ဦးတင္ဝင္းကို ဆက္သြယ္ေမးျမန္းထားပါသည္။

ဂ်ပန္တႏိုင္ငံလံုးမွာျမန္မာဘယ္ေလာက္ရွိၿပီး၊ဆူနာမီထိသြားတဲ့ေဒသမွာေရာဘယ္ေလာက္ရွိလဲဗ်။

“ဂ်ပန္အစိုးရရဲ႕ ေၾကညာခ်က္အရ ဗမာက ၇၈ဝဝ ေက်ာ္ေလာက္ ရွိတယ္၊ တရားဝင္ေပါ့။ အိုဗာစေတးက ၅ဝဝ ေလာက္ဆိုေတာ့ စုစုေပါင္း ၈ဝဝဝ ေက်ာ္ေက်ာ္ေလးေပါ့။ အဲဒီထဲက ၉ဝ ရာခိုင္ႏႈန္းေက်ာ္က မဟာတိုက်ဳိ ဧရိယာမွာ ေနတယ္။ ဒုတိယအမ်ားဆံုးက နာဂိုယာမွာ ၃ဝဝ ဝန္းက်င္။ တျခားမွာ နည္းနည္းေလးပါ။ အဲဒီလူေတြကလည္း ဆက္သြယ္ရသေလာက္ ေအးေအးေဆးေဆးပါပဲ။ မေန႔ကေတာင္ က်ေနာ္တို႔ဆီ ဂ်ပန္သတင္းေထာက္တေယာက္ လာေတာ့၊ က်ေနာ္တို႔ေမးရင္ သံ႐ုံးက မေျဖဘူးေလ။ သူ႔ကို ဖုန္းဆက္ေမးခိုင္းတယ္။ လူအေသအေပ်ာက္ ဗမာစာရင္း ရွိလားလို႔။ သံ႐ုံးမွာလည္း အေသအေပ်ာက္စာရင္း မရဘူး ေျပာတယ္။ မရွိသေလာက္ပါ။ မရွိဘူးလို႔ ကံေသကံမ မေျပာႏိုင္တာက သက္ဆိုင္ရာက မေရာက္ေသးတဲ့ ေနရာေတြ ရွိေသးတယ္ေလ’’

ဘယ္ေနရာကို အဓိက ထိသြားတာလဲ။

“အဓိကထိသြားတဲ့ တိုဟိုးကုကၽြန္းဆိုတာက လူဦးေရ အနည္းဆံုးေနရာဗ်။ အဲဒီမွာက ဗမာက ၁၄ ေယာက္ေလာက္ပဲ ရွိတယ္။ တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသားနဲ႔ ပါေမာကၡတခ်ဳိ႕ ရွိတယ္။ အမ်ားစုက ျပန္ကုန္ၿပီ။ စိုက္ပ်ဳိးေရး၊ ေမြးျမဴေရး၊ ငါးလုပ္ငန္းရယ္ အဓိကရွိတယ္။ သူက ဂ်ပန္ေျမာက္ဘက္မွာ။ အေရွ႕နဲ႔ အေနာက္ျခမ္း ႏွစ္ျခမ္းရွိတယ္။ အခုျဖစ္တာက အေရွ႕ျခမ္း၊ အီဝါးတီးခ႐ိုင္ေပါ့။ သူ႔ေအာက္မွာ မီယာဂီခ႐ိုင္၊ သူ႔ေအာက္မွာ ဖူကူရွီးမားခ႐ိုင္ အဓိက အခု ႏ်ဴကလီးယားျပႆနာ တက္ေနတဲ့ ေနရာေပါ့။ တိုက်ဳိနဲ႔ ကီလိုမီတာ ၂ဝဝ ေက်ာ္ေလာက္ ေဝးတယ္။ တိုက်ဳိက ေတာင္ဘက္မွာေပါ့။ တခ်ဳိ႕ဗမာေတြက ဟိုးေတာင္ဘက္ နာဂိုရာ၊ က်ဳိတို၊ အိုတာကာတို႔အထိ ေရွာင္သြားတာရွိတယ္’’

“မီယာဂီခ႐ိုင္က အဓိက။ သူက ငလ်င္စင္တာနဲ႔ နီးတာကိုး။ အဲဒီမွာ ဂ်ပန္မွာ နံပါတ္ ၅ ေလာက္ရွိတဲ့ စန္းဒိုင္းၿမိဳ႕ Sendaiက ဘူတာေတြဘာေတြဆို ေရေအာက္ေရာက္သြားတာ။ ေလဆိပ္ၾကီးတခုလံုး ေရေအာက္မွာ။ သူက တိုဟိုးကုကၽြန္း အေရွ႕ဘက္ျခမ္းေပါ့’’

ဂ်ပန္ႏိုင္ငံမွာ သတင္းမွန္ေတြကို အခ်ိန္မီ ရလား။ ငလ်င္အတြက္ ကာကြယ္ေလ့က်င့္ေရး ရွိလား။

“ဒီမွာက သတင္းတိတိက်က် ေပးတယ္။ ေနာက္ၿပီး အေဆာက္အအံု ၿပိဳတာမရွိဘူး။ ငလ်င္ဒဏ္ခံႏိုင္ေအာင္ ေဆာက္ထားတယ္။ က်ေနာ္တို႔ ႏိုင္ငံျခားသားေတြေတာင္ ငလ်င္လႈပ္ရင္ ဘယ္လိုေျပးရမယ္၊ ကယ္ဆယ္ေရး စခန္းကို ဘယ္လိုသြားရမယ္။ လမ္းေၾကာင္းတြကအစ ၃ လတခါ၊ ၄ လတခါ ေလ့က်င့္ခိုင္းတယ္။ စနစ္တက် ၾကိဳတင္ကာကြယ္မႈေတြရွိေတာ့ တည္တည္ၿငိမ္ၿငိမ္ ရွိတယ္။ ေျပာရင္ နားေထာင္တယ္။ အစိုးရကလည္း ျဖစ္သြားတဲ့ ေန႔ကစၿပီး တေနကုန္ပဲ၊ တီဗီဖြင့္ၾကည့္လိုက္ရင္ သတင္းေတြ အျပည့္အစံုေပးေနတယ္။ ဂ်ပန္စကားနဲ႔ပဲ။ အဂၤလိပ္ ျပန္ေပးတာ ခ်န္နယ္ ၁ ပဲ ရွိတယ္’’

ဆက္သြယ္ေရးေတြ ျပတ္ေတာက္သြားတာ အခု ျပန္ေကာင္းသြားၿပီလားခင္ဗ်။

“ျဖစ္ခါစတုန္းကပါ။ တယ္လီဖုန္းလိုင္းေတြ ဂ်မ္းျဖစ္သြားတာေပါ့။ လူေတြက ေတာက္ေလွ်ာက္ ေခၚၾကတာကိုး။ ဂ်ပန္မွာက Cellဖုန္းေတြ သံုးတာမ်ားတယ္။ တခ်ဳိ႕လိုင္းမေကာင္းတာေတြက ခုထက္ထိ ျဖစ္ေနတာေပါ့။ ဒီ ၃-၄ ရက္အတြင္း အေျခအေန ေကာင္းလာတယ္’’

ၾကီးက်ယ္တဲ့ ျပႆာနက ဘာျဖစ္ေနလဲခင္ဗ်။

“ဖူကူရွီးမားက လွ်ပ္စစ္အဓိကေပးတဲ့ ေနရာဆိုေတာ့ လွ်ပ္စစ္မီးျပတ္သြားတာရယ္၊ အဲဒီဘက္ေတြကို လွ်ပ္စစ္အမ်ားႀကီး ျပန္ေပးေနရတာကိုး။ ဂ်ပန္မွာက လွ်ပ္စစ္ရထားေတြပဲကိုး။ ရထားက တခ်ဳိ႕ဆို ၅ဝ ရာခိုင္ႏႈန္းပဲ ထြက္ေတာ့တယ္။ တခ်ဳိ႕ ၇ဝ ရာခိုင္ႏႈန္းပဲ။ ရာခိုင္ႏႈန္းျပည့္ မသြားႏိုင္ဘူး။ တိုက်ဳိနဲ႔ ေျမာက္ဘက္မွာေနာ္။ ေတာင္ဘက္ပိုင္းကေတာ့ ျပႆနာမရွိဘူး။ အဲဒါနဲ႔ ဆက္ႏြယ္ၿပီးေတာ့ ဓာတ္ဆီေပါ့၊ ဓာတ္ဆီရဖို႔ကို ၂ နာရီေလာက္ တန္းစီရတယ္။ သယ္ယူပို႔ေဆာင္ေရးမွာ အေႏွာင့္အယွက္ျဖစ္ေတာ့ မပို႔ႏိုင္ေတာ့ဘူးေလ။ တိုက်ဳိမွာပဲ Cosmoဆိုတဲ့ ဓာတ္ဆီကုမၸဏီႀကီး မီးေလာင္သြားတာလည္း ပါတယ္။ ျမန္မာကိုသြားတဲ့ ေလယာဥ္လက္မွတ္ခေတြ ၃ ဆေလာက္ တက္သြားတယ္’’

ငလ်င္လႈပ္တဲ့ အခ်ိန္မွာ တိုက်ဳိက လူေတြ ဘယ္လိုျဖစ္ကုန္လဲ။

“လူေတြကေတာ့ ေျခာက္ျခားကုန္တာေပါ့။ ဒါေပမဲ့ အေဆာက္အအံု ပ်က္စီးတာ မရွိဘူး။ တိုက်ဳိမွာ ဆူနာမီမရွိဘူး။ ဒါေပမဲ့ ျပႆနာက လူဦးေရ တအားမ်ားေတာ့၊ လမ္းေတြ ပိတ္လိုက္ေတာ့ ဘူတာမွာ အိပ္ရတာ၊ လမ္းေလွ်ာက္ျပန္ရတာ ရွိတယ္။ ၁ဝ နာရီေလာက္ ၾကာတယ္။ အလုပ္က အခ်ိန္မီလာရတာကိုး။ မေန႔က သတိထားမိတာက ငလ်င္ဒဏ္ေၾကာင့္ စိတ္ဓာတ္ဖိစီးမႈေတြ ျဖစ္ေနတယ္။ တခ်ဳိ႕ဆို အိပ္မေပ်ာ္ဘူး။ တိုက္ခန္းၾကီးေတြမွာက မီးပ်က္သြားရင္ ေရေရာ၊ ဂတ္စ္ေရာ မလာဘူး။ ေရေတြ ေလွာင္ရတယ္။ ဓာတ္ခဲဆို ဝယ္လို႔ေတာင္ မရဘူး၊ တန္းစီရတာ။ မီးမလာေတာ့ ေရခဲေသတၱာ ျပႆနာတက္တယ္။ လွ်ပ္စစ္က ျပတ္လိုက္လာလိုက္ပဲ။ သိပ္ေတာ့ ၾကာမယ္ေတာ့ မထင္ပါဘူး’’

ျမန္မာႏိုင္ငံသားေတြအတြက္ အလုပ္အကိုင္နဲ႔ပတ္သက္လို႔ စိုးရိမ္စရာေတြ ဘာမ်ားရွိလဲ။

“ဗမာလူမ်ဳိး၉ဝရာခိုင္ႏႈန္းကတိုက်ဳိမွာေနသလိုအဲဒီေနတဲ့လူရဲ႕၉ဝရာခိုင္ႏႈန္းကဟိုတယ္၊ စားေသာက္ဆိုင္ေတြမွာ လုပ္တယ္။ ႏွစ္မ်ဳိးရွိတယ္။ ညဆိုင္း ညေန ၅ နာရီေလာက္ကေန ည ၁ နာရီထိ ဖြင့္တဲ့ ဆိုင္ေတြမ်ဳိး ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား မဖြင့္ၾကေတာ့ဘူး။ ေန႔လည္သမားက ပိုအလုပ္မ်ားလာတယ္။ ေရရွည္မွာ အလုပ္အခက္အခဲ ရွိႏိုင္တယ္။ လူေတြက ေခၽြတာလာမယ္ဆို ဒီဆိုင္ေတြက ထိခိုက္လာမယ္။ လူေတြက အလုပ္ေတြ ျပဳတ္လာမယ္။ အရင္တုန္းက အလုပ္ျပဳတယ္ဆို ဂ်ပန္အစိုးရ အန္ဂ်ီအိုအကူအညီ ေတာင္းလို႔ရတယ္။ အခုက သူတို႔လည္း ဒုကၡေရာက္ေနတယ္’’

အစားအေသာက္ေတြလည္း ရွားလာတယ္ဆို။

“ႏွစ္မ်ဳိးရွိတယ္။ တမ်ဳိးက first food လိုမ်ဳိး။ ဘူးထဲမွာ ထည့္ၿပီးသား၊ ေရေႏြးထည့္လိုက္တာနဲ႔ ခ်က္ခ်င္း စားလို႔ ရတယ္။ အဲဒါမ်ဳိးက လံုးဝကို မရွိတာ။ အဲဒီေကာင္တာေတြ သြားၾကည့္ရင္ ေျပာင္ရွင္းေနေရာ။ ေနာက္ ဆန္နည္းနည္း ျပတ္တယ္။ ဒီမွာက မေန႔ကေရာ၊ ဒီေန႔ေရာ ပိုက္ကလာတဲ့ ေရမွာ ေရဒီယိုအက္တစ္ၾကြတာ ေတြ႔ရတယ္ေျပာတယ္။ တိုက်ဳိမွာ မဟုတ္ဘူး။ ဓာတ္ေပါင္းဖိုနဲ႔ နီးတဲ့ ေနရာမွာ။ ဖူကူရွီးမားနားမွာ။ အဲဒီဘက္က ထြက္တဲ့ ႏို႔မွာလည္း ပါတယ္ေျပာတယ္။ အဲဒီဘက္က ႏြားႏို႔ေတြကို ဒီဘက္ အလာမခံေတာ့ဘူး’’

ဂ်ပန္မွာ ဆူနာမီထိတဲ့ လူေတြအတြက္ အလႉေငြေကာက္ခံေနတယ္ ၾကားလို႔ပါ။

“က်ေနာ္တို႔ကေတာ့ အလုပ္သမားသမဂၢအေနနဲ႔ေပါ့ေနာ္။ မေန႔ကစၿပီးေတာ့ အလႉေငြ ေကာက္ခံတယ္ဗ်ာ။ စုစုေပါင္း ဂ်ပန္ယန္းေငြနဲ႔ တသိန္းသံုးေသာင္း (အေမရိကန္ေဒၚလာ ၁ဝဝဝ ေက်ာ္) ေပါ့။ ဒါ တဦးခ်င္းလႉတာပဲ ရွိေသးတယ္။ က်ေနာ္တို႔ သမဂၢအေနနဲ႔လည္း ေငြေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား လႉဖို႔ ရွိေသးတယ္။ က်ေနာ္တို႔က ဂ်ပန္သမဂၢကေနတဆင့္ လႉမွာေပါ့။ ေနာက္တခုက ဒီမွာ အဖြဲ႔ေပါင္း ၃ဝ ေက်ာ္ စုေပါင္းၿပီး၊ အလႉေငြ ေကာက္ခံပြဲနဲ႔ ဘာသာေပါင္းစံု ဆုေတာင္းပြဲလုပ္ဖို႔ အစီအစဥ္ရွိတယ္။ အဲဒါကေတာ့ ၾကက္ေျခနီအဖြဲ႔ကေနတဆင့္ လႉဖို႔ေပါ့’’

ဘယ္သူေတြကိုလႉမွာလည္း ဂ်ပန္ေတြအတြက္လား၊ ျမန္မာေတြအတြက္လားခင္ဗ်။

“သမဂၢကေနတဆင့္ လႉမွာဆိုေတာ့ သူတို႔က ဘယ္လိုမူခ်ၿပီး လႉမလဲ မသိဘူး။ သူတို႔ေပၚမွာ မူတည္တယ္။ အေျခခံအားျဖင့္ကေတာ့ သမဂၢ အဖြဲ႔ဝင္ေတြကို ဦးစားေပးမယ္’’