ထုိင္းကုမၸဏီက သဘာဝဓာတ္ေငြ႔ ဝယ္ယူရန္ စာခ်ဳပ္ ခ်ဳပ္

Perry Santanachote

တနလၤာေန႔၊ ၾသဂုတ္လ ၀၂ ရက္ ၂၀၁၀ ခုႏွစ္ ၁၅ နာရီ ၀၆ မိနစ္ .

ခ်င္းမိုင္ (မဇၥ်ိမ)။ ။ ထုိင္းႏိုင္ငံ သဘာဝဓာတ္ေငြ႔ ကုမၸဏီၾကီး PTT ကုမၸဏီ လီမိတက္ လက္ေအာက္ရွိ PTT ေရနံႏွင့္ သဘာဝဓာတ္ေငြ႔ ရွာေဖြ ထုတ္လုပ္ေရး PTTEPသည္ ျမန္မာ စစ္အစိုးရပုိင္ ျမန္မာ့ေရနံႏွင့္ သဘာဝ ဓာတ္ေငြ႔လုပ္ငန္း MOGEထံမွ ဓာတ္ေငြ႔ တူးေဖာ္ရန္ ႏွစ္ ၃ဝ စာခ်ဳပ္ကုိ ေနျပည္ေတာ္၌ လက္မွတ္ေရးထုိးခဲ့ေၾကာင္း ထိုင္း စြမ္းအင္ဝန္ၾကီးက ဘန္ေကာက္ၿမိဳ႕ သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲတြင္ ေျပာၾကားခဲ့သည္။

သုိ႔ရာတြင္ လူ႔အခြင့္အေရး လွႈပ္ရွားသူမ်ားကမူ လူ႔အခြင့္အေရးကို အၾကီးအက်ယ္ ခ်ဳိးေဖာက္ေနသည့္ စစ္အစိုးရကို အေထာက္အပံ့ ျဖစ္ေစမည့္ စီးပြားေရး အက်ဳိးတူ ေဆာင္ရြက္မႈမ်ဳိးကို ေရွာင္ရွားရန္ ကုမၸဏီမ်ားသို႔ တိုက္တြန္းေနသည္။

PTTEPသည္ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေတာင္ဘက္၁၈၅ မုိင္ ကြာေဝးေသာ မာတာဘန္ ပင္လယ္ေကြ႔ရွိ လုပ္ကြက္အမွတ္ M9 ႏွင့္ M11 တစိတ္တေဒသတို႔ ပါဝင္ေသာ ေဇာတိက သဘာဝဓာတ္ေငြ႔ နယ္ေျမတြင္ တူးေဖာ္ရန္ စာခ်ဳပ္ ခ်ဳပ္ဆိုခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။ ထုိင္းအစုိးရပုိင္ PTTEPအေနျဖင့္ ၂ဝ၁၃ ခုႏွစ္တြင္ တူးေဖာ္မႈမ်ား စတင္မည္ဟု ထုိင္းႏုိင္ငံ စြမ္းအင္ဝန္ၾကီး ေဒါက္တာ WannaratChannukulက သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲတြင္ ယခုလ ၂၉ ရက္ေန႔က ေျပာၾကားခဲ့သည္။

ဂ်ပန္အေျခစိုက္ သုေတသနလုပ္သည့္ ဖြံ႔ၿဖိဳးဆဲႏိုင္ငံမ်ား၏ စီးပြားေရး ေလ့လာေရးအဖြဲ႔ IDEက သတင္းထုတ္ျပန္ရာတြင္ ျမန္မာႏုိင္ငံသည္ ၂ဝဝ၇-၂ဝဝ၈ ဘ႑ာေရးႏွစ္၌ သဘာဝဓာတ္ေငြ႔ တင္ပုိ႔ရာမွ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၂.၅ ဘီလီယံခန္႔ ရရွိခဲ့ၿပီး ထုိေငြပမာဏသည္ ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ တင္ပုိ႔ကုန္မွ ရရွိေသာ စုစုေပါင္းဝင္ေငြ၏ ၄ဝ ရာခုိင္ႏႈန္းခန္႔ ရွိခဲ့သည္ဟု ဆုိသည္။

ထိုႏွစ္အတြက္ ႏုိင္ငံျခား အရန္ေငြေၾကး ပမာဏမွာလည္း အေမရိကန္ေဒၚလာ ၁ ဘီလီယံအထိ တိုးတက္လာခဲ့ကာ၊ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ေငြေၾကးရန္ပုံေငြအဖြဲ႔ IMFက ခန္႔မွန္းရာတြင္ ၂ဝဝ၇ ခုႏွစ္၌ စစ္အစိုးရသည္ ထုိင္းသုိ႔ သဘာဝဓာတ္ေငြ႔ ေရာင္းခ်ရာမွ ရရွိေသာ အက်ဳိးအျမတ္သည္ ထိုႏွစ္အတြက္ အျမတ္အစြန္း စုစုေပါင္း၏ ၅၅ ရာခုိင္ႏႈန္းခန္႔ ရွိသည္ဟုလည္း ဆိုသည္။

PTTEP အေနျဖင့္ တူးေဖာ္ရရွိေသာ ဓာတ္ေငြ႔မ်ားအား ထိုင္းႏုိင္ငံသုိ႔ တေန႔လွ်င္ ကုဗေပ သန္းေပါင္း ၂၄ဝ ခန္႔ ေပးပုိ႔မည္ျဖစ္ၿပီး၊ ျမန္မာႏုိင္ငံသုိ႔ တေန႔လွ်င္ ကုဗေပသန္းေပါင္း ၆ဝ ခန္႔ ေပးပုိ႔မည္ဟု ေဒါက္တာ Wannarat က ေျပာၾကားခဲ့သည္။ ထုိသဘာဝဓာတ္ေငြ႔ နယ္ေျမမွ ဓာတ္ေငြ႔ ကုဗေပ ၁.၄ ထရီလီယံခန္႔ ထြက္ရွိမည္ဟု ခန္႔မွန္းထားသည္။

ဓာတ္ေငြ႔အထြက္ႏႈန္း ျမင့္လာသျဖင့္ ထုိင္းသည္ ျမန္မာမွ တေန႔လွ်င္ ဓာတ္ေငြ႔ ကုဗေပ ၁.၂ ဘီလီယံအထိ တင္သြင္းလာမည္ျဖစ္ေၾကာင္းႏွင့္ Trans-Asean သဘာဝဓာတ္ေငြ႔ ပုိက္လိုင္းကုိလည္း ၁၃၇ မိုင္ခန္႔ တိုးခ်ဲ႕တည္ေဆာက္ရန္ စီစဥ္ေနသည္ဟု ေဒါက္တာ Wannaratက ေျပာဆိုသည္။ ယခုစာခ်ဳပ္ေၾကာင့္ ထုိင္းအေနျဖင့္ ေရနံဝယ္ယူတင္သြင္းေနရမွႈကုိ တႏွစ္လွ်င္ ၂.၄ ဘီလီယံ လီတာအထိ ေလွ်ာ့ခ်ႏုိင္ေတာ့မည္ျဖစ္ၿပီး ႏွစ္စဥ္ ထုိင္းဘတ္ေငြ ၄ဝဝ ဘီလီယံအထိ သက္သာသြားေစလိမ့္မည္ဟု သူက ဆက္ေျပာသည္။

“PTTကုမၸဏီဟာ ထိုင္းႏုိင္ငံရဲ႕ အနာဂတ္ စြမ္းအင္လံုေလာက္မွႈကို အာမခံႏိုင္ဖို႔ ျပည္ပကေန အထိေရာက္ဆံုး စြမ္းအင္ ဝယ္ယူတင္သြင္းႏုိင္မယ့္ နည္းလမ္းသစ္ကုိ ရွာေဖြႏုိင္ခဲ့တာဟာ ထုိင္းႏုိင္ငံအတြက္ သတင္းေကာင္း တခုပါပဲ” ဟု သူက ေျပာသည္။

PTT သည္ ထုိင္းႏုိင္ငံအတြင္း ကုန္းတြင္းႏွင့္ ကမ္းလြန္ ေရနံႏွင့္ သဘာဝဓာတ္ေငြ႔ လုပ္ကြက္မ်ားထံမွ စာခ်ဳပ္ ၁ဝ ခု ခ်ဳပ္ဆိုကာ သဘာဝဓာတ္ေငြ႔ ဝယ္ယူလ်က္ရွိၿပီး ျမန္မာႏုိင္ငံရွိ ရတနာႏွင့္ ေရတံခြန္ သဘာဝဓာတ္ေငြ႔ စီမံကိန္းမ်ားႏွင့္လည္း စာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ဆိုကာ ဝယ္ယူလ်က္ရွိသည္။ ထုိ ရတနာႏွင့္ ေရတံခြန္ ကမ္းလြန္ သဘာဝဓာတ္ေငြ႔ စီမံကိန္းမ်ားသည္ တေန႔လွ်င္ ဓာတ္ေငြ႔ ကုဗေပ သန္းေပါင္း ၄ဝဝ ႏွင့္ ၅၆၅ စီ ထြက္ရွိေနသည္။

ထုိင္းႏုိင္ငံ၏ သဘာဝဓာတ္ေငြ႔ သံုးစြဲမႈမွာ ႏွစ္စဥ္ တုိးတက္လ်က္ရွိသည္။ ထုိင္းႏိုင္ငံသည္ ၿပီးခဲ့သည့္ႏွစ္က သဘာဝဓာတ္ေငြ႔ ကုဗေပ သန္းေပါင္း ၃၅၆၄ သံုးစြဲခဲ့ၿပီး ထုိပမာဏသည္ ၁၉၉၉ ခုႏွစ္က သံုးစြဲခဲ့သည့္ ပမာဏထက္ ႏွစ္ဆေက်ာ္ ရွိေနသည္ဟု ထုိင္းႏုိင္ငံ စြမ္းအင္ စီမံကိန္း႐ံုးက ဆိုသည္။ ထုိင္းသည္ သဘာဝဓာတ္ေငြ႔ သံုးစြဲမွႈအတြက္ ျမန္မာသုိ႔ ထုိင္းဘတ္ေငြ ၈၄.၂ ဘီလီယံ (အေမရိကန္ ေဒၚလာ ၂.၆ ဘီလီယံ) ေပးခဲ့ရၿပီး စုစုေပါင္း သံုးစြဲေငြ၏ ၃ဝ ရာခုိင္ႏႈန္း ျဖစ္သည္။

ႏုိင္ငံတကာ လူ႔အခြင့္အေရး ကင္ပိန္းမ်ားသည္ ႏုိင္ငံျခား ကုမၸဏီမ်ားကို လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္ေနသည့္ ျမန္မာႏုိင္ငံအတြင္းမွ ထြက္ခြာသြားၾကရန္ အစဥ္တစုိက္ ေတာင္းဆုိေနခဲ့ၾကၿပီး ၎ကုမၸဏီမ်ား၏ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈသည္ စစ္အစုိးရကုိ အျမတ္ထြက္ေစႏုိင္သျဖင့္ ထုိကုမၸဏီမ်ားသည္လည္း လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈတြင္ ၾကံရာပါသကဲ့သုိ႔ ျဖစ္ေနသည္ဟု စြပ္စြဲခဲ့ၾကသည္။

လူ႔အခြင့္အေရး လႈပ္ရွားသူမ်ားႏွင့္ ဒီမိုကေရစီအင္အားစုမ်ားပါဝင္ဖြဲ႔စည္းထားေသာ ျမန္မာ့လြတ္ေျမာက္ေရး လႈပ္ရွားမႈအဖြဲ႔ FreeBurmaMovementသည္ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံသည့္ ေရနံႏွင့္ သဘာဝဓာတ္ေငြ႔ ကုမၸဏီမ်ားကို အဓိကထား ေစာင့္ၾကည့္လ်က္ရွိသည္။

ယူႏိုကယ္လ္ (ယခု ရွက္ဗရြန္)ကုိ ျမန္မာႏုိင္ငံ ရတနာ သဘာဝဓာတ္ေငြ႔ပုိက္လိုင္း တည္ေဆာက္ရာတြင္ လူသတ္မႈ၊ မုဒိမ္းမႈ၊ညွဥ္းပန္းႏွိပ္စက္မႈ၊အတင္းအဓမၼလုပ္အားေပးရန္ခုိင္းေစမႈတုိ႔တြင္ ပါဝင္ပတ္သက္သည္ဟုဆိုကာ တရားစြဲဆိုခဲ့သျဖင့္ လူသိမ်ားလာေသာ အန္ဂ်ီအိုအဖြဲ႔ျဖစ္သည့္ သဘာဝ ပတ္ဝန္းက်င္ထိန္းသိမ္းေရးႏွင့္လူ႔အခြင့္အေရးအဖြဲ႔ ERIသည္ ဇူလိုင္လ အေစာပုိင္းက အစီရင္ခံစာတေစာင္ ထုတ္ျပန္ခဲ့ရာတြင္ တိုတယ္လ္ႏွင့္ရွက္ဗရြန္ႏွင့္PTTEPကုမၸဏီတို႔ ဦးေဆာင္ျပဳလုပ္ခဲ့ၾကသည့္ သဘာဝဓာတ္ေငြ႔ စီမံကိန္းမ်ားမွ စစ္အစိုးရအေနျဖင့္ အျမတ္အစြန္းမ်ားစြာ ရရွိလာခဲ့ၿပီး ၎တုိ႔၏ ႏ်ဴကလီးယား လွ်ဳိ႕ဝွက္စီမံကိန္းတြင္ အသံုးခ်ခဲ့သည္ဟု ေဖာ္ျပထားသည္။

ၿပီးခဲ့သည့္ႏွစ္တြင္လည္း ERIအဖြဲ႔က စစ္အစိုးရသည္ သဘာဝဓာတ္ေငြ႔ စီမံကိန္းမ်ားမွ ရရွိေသာ အျမတ္အစြန္းမ်ားျဖစ္သည့္ ဘီလီယံႏွင့္ခ်ီေသာ ေဒၚလာေငြမ်ားကုိ စကၤာပူႏိုင္ငံရွိ ဘဏ္မ်ားတြင္ လွ်ဳိ႕ဝွက္ဘဏ္ အေကာင့္မ်ား ဖြင့္၍ ဝွက္ထားခဲ့သည္ဟုလည္း စြပ္စြဲခဲ့ေသးသည္။ ဇူလိုင္လ အေစာပုိင္းက ထုတ္ျပန္ခဲ့သည့္ ERI၏ အစီရင္ခံစာထဲတြင္လည္း စစ္အစိုးရသည္ သဘာဝဓာတ္ေငြ႔ စီမံကိန္းမ်ားမွ ရရွိေသာ အျမတ္အစြန္းမ်ားကို ႏုိင္ငံေတာ္ ဘတ္ဂ်က္မ်ားတြင္ မထည့္သလို ႏုိင္ငံသားမ်ားအတြက္လည္း အသံုးမျပဳဘဲ စကၤာပူရွိ ဘဏ္မ်ားတြင္သာ သိမ္းဆည္းထားေၾကာင္း ထပ္မံေဖာ္ျပထားသည္။

ၿပီးခဲ့သည့္လအတြင္း ေနာ္ေဝးႏိုင္ငံအေျခစိုက္ ဒီမိုကရက္တစ္ ျမန္မာ့အသံ DVB၏ သတင္းတပုဒ္တြင္ ျမန္မာျပည္တြင္း၌ စစ္အစိုးရ၏ ႏ်ဴကလီးယားလက္နက္ စီမံကိန္းတြင္ ပါဝင္လုပ္ကုိင္ခဲ့ရာမွ ျပည္ပသုိ႔ ထြက္ေျပးတိမ္းေရွာင္လာသူ ဗိုလ္မႉးတဦး၏ တင္ျပခ်က္မ်ားကုိ ကုိးကား၍ စစ္အစိုးရသည္ အထီးက်န္ အာဏာရွင္ႏုိင္ငံ ေျမာက္ကုိရီးယား၏ ကင္ဂ်ဳံအီး အစိုးရထံမွ ႏ်ဴကလီးယားႏွင့္ ဒံုးက်ည္နည္းပညာမ်ား ရရွိရန္ ၾကိဳးစားေနသည္ဟု စြပ္စြဲခဲ့သည္ဟု ေဖာ္ျပခဲ့သည္ကုိ ရည္ညႊန္း၍ ERIက ေရးသားခဲ့ေသာ အစီရင္ခံစာထဲတြင္ စစ္အစိုးရသည္ သဘာဝဓာတ္ေငြ႔မွ ရရွိလာေသာ အျမတ္အစြန္းမ်ားကို ပညာေရးႏွင့္ က်န္းမာေရး က႑မ်ားတြင္ မသံုးစြဲဘဲ အာဏာတည္ၿမဲေရးအတြက္ အကုန္အက် မ်ားလွေသာ ႏ်ဴကလီးယား အစီအစဥ္ကုိ ခ်မွတ္ကာ ေျမာက္ကုိရီးယားႏွင့္ တရားမဝင္ ႏ်ဴကလီးယားေရးရာ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈမ်ားတြင္ အသံုးျပဳခဲ့ေသာေၾကာင့္ ေဒသတြင္း တည္ၿငိမ္ေရးႏွင့္ လံုၿခံဳေရးကုိလည္း ထိခုိက္ေစသည္ဟု ဆိုထားသည္။

ERIသည္ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္လုပ္ကုိင္ေနၾကသည့္ႏုိင္ငံတကာကုမၸဏီမ်ားကိုႏွစ္ရွည္လမ်ား တရားစြဲဆိုခဲ့ရာတြင္ ျပဳစုခဲ့သည့္ အခ်က္အလက္ အေထာက္အထားမ်ားႏွင့္ သဘာဝဓာတ္ေငြ႔ ေနာက္ဆံုးေစ်းႏႈန္းမ်ားကုိ ကုိးကား၍ “တိုတယ္လ္၊ရွက္ဗရြန္ႏွင့္PTTEPကုမၸဏီမ်ားက စစ္အစိုးရ က်ဴးလြန္ေနသည့္ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈ၊ ဘ႑ာေရး လွ်ဳိ႕ဝွက္မႈ၊ ႏ်ဴကလီးယား ျပန္႔ပြားမႈတုိ႔ကုိ အေထာက္အကူျပဳေနပံု” ဟူသည့္ အစီရင္ခံစာကို ထုတ္ျပန္ခဲ့သည္။

စစ္အစိုးရသည္ ၁၉၉၈ ခုႏွစ္မွ ၂ဝဝ၉ ခုႏွစ္အတြင္း ျပင္သစ္ တိုတယ္လ္ကုမၸဏီ၊ အေမရိကန္ ရွက္ဗရြန္ကုမၸဏီတို႔ႏွင့္ ဖက္စပ္ သဘာဝဓာတ္ေငြ႔ စီမံကိန္းမ်ားမွေန၍ စုစုေပါင္း အေမရိကန္ေဒၚလာ ၅ ဘီလီယံခန္႔ ရရွိခဲ့ရာ တႏွစ္လွ်င္ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၄၁၆ သန္းခန္႔ ရရွိခဲ့ေၾကာင္း ထုိအစီရင္ခံစာက ေဖာ္ျပခဲ့သည္။

ထုိကဲ့သုိ႔ေသာ အစီရင္ခံစာမ်ားႏွင့္ ျမန္မာ့လြတ္ေျမာက္ေရး လႈပ္ရွားမႈအဖြဲ႔ ကဲ့သုိ႔ေသာ လူ႔အခြင့္အေရးအဖြဲ႔မ်ား၏ လႈပ္ရွားမႈ ကင္ပိန္းမ်ားသည္ ႏုိင္ငံျခား ကုမၸဏီမ်ား၏ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈမ်ားႏွင့္ သဘာဝဓာတ္ေငြ႔ ဝယ္ယူမႈမ်ားက စစ္အစိုးရ၏ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္ေနမႈကုိ ပံ့ပုိးေပးသကဲ့သုိ႔ ျဖစ္ေနေၾကာင္းကုိ မီးေမာင္းထုိးျပႏုိင္ခဲ့ေၾကာင္း ‘ေသြးစြန္းေနေသာ ေငြေၾကး (ျမန္မာ့ေရနံႏွင့္ သဘာဝဓာတ္ေငြ႔ က႑ႏွင့္ ကုမၸဏီၾကီးမ်ား၏ တာဝန္မဲ့မွႈ’ အစီရင္ခံစာကုိ ေရးသားခဲ့သူ Nicky Black က ေျပာၾကားခဲ့သည္။

“လူ႔အခြင့္အေရး ကင္ပိန္းေတြအေနနဲ႔ ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီေရး လႈပ္ရွားမႈေတြကုိ ႏုိင္ငံတကာက အာ႐ံုစုိက္လာေအာင္ ေအာင္ေအာင္ျမင္ျမင္ ျပဳလုပ္ႏုိင္ခဲ့ၾကပါတယ္။ ထိထိေရာက္ေရာက္ ရွိၿပီး ဗ်ဴဟာေျမာက္တဲ့ ကင္ပိန္းေတြကုိ ျပဳလုပ္ျပီးေတာ့ သူတုိ႔ဟာ အေနာက္ႏုိင္ငံ ကုမၸဏီေတြအေနနဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံျခင္းဟာ တရားနည္းလမ္း မက်ေၾကာင္း လံႈ႔ေဆာ္ႏုိင္ခဲ့ၿပီးေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံအေပၚ ပိတ္ဆို႔အေရးယူမႈေတြ ခ်မွတ္ဖို႔အတြက္ တြန္းအားေပးႏုိင္ခဲ့ပါတယ္” ဟု သူမက ဆက္ေျပာသည္။

သုိ႔ရာတြင္ ျမန္မာ့လြတ္ေျမာက္ေရး လႈပ္ရွားမႈအဖြဲ႔အေနျဖင့္ အာရွႏိုင္ငံမ်ား၏ ကုမၸဏီမ်ား ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ မျပဳလုပ္ေရးအတြက္ကုိမူ ေအာင္ျမင္စြာ မလႈံ႔ေဆာ္ႏုိင္ခဲ့ေပ။ NickyBlack၏ အစီရင္ခံစာထဲတြင္ ၁၉၉၉ ခုႏွစ္၌ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံၾကေသာ အေနာက္ႏုိင္ငံမ်ား၏ ေရနံႏွင့္ သဘာဝဓာတ္ေငြ႔ ကုမၸဏီ အေရအတြက္ႏွင့္ အေရွ႕ႏုိင္ငံမ်ား၏ ေရနံႏွင့္ သဘာဝဓာတ္ေငြ႔ ကုမၸဏီ အေရအတြက္သည္ ဆတူရွိခဲ့ေသာ္လည္း ၿပီးခဲ့သည့္ႏွစ္ကမူ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံၾကသည္ ေရနံႏွင့္ သဘာဝဓာတ္ေငြ႔ ကုမၸဏီ ၃ဝ တြင္ ၂၇ ခုမွာ အာရွတိုက္ႏွင့္ ႐ုရွားတို႔မွ ျဖစ္ၾကသည္။

ဘားမားကင္ပိန္း (ယူေက)၏ ဒါ႐ုိက္တာ MarkFarmanerက အာရွႏုိင္ငံမ်ားတြင္ ကုမၸဏီမ်ားသည္ ေဒသခံမ်ား၏ ပတ္ဝန္းက်င္ထိခုိက္မႈႏွင့္ လူ႔အခြင့္အေရး ထိခုိက္မႈမ်ားအတြက္ တာဝန္ယူရမႈမ်ဳိး မရွိသျဖင့္ အေနာက္ႏုိင္ငံ ကုမၸဏီမ်ားကဲ့သုိ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္းမွ ထြက္ခြာသြားရန္ ဆႏၵမရွိၾကဟု ဆိုသည္။

“အေနာက္ႏုိင္ငံ ကုမၸဏီေတြဟာ အစဥ္အလာအရ လူမႈေရးနဲ႔ ပတ္ဝန္းက်င္ ထိခိုက္မွႈေတြအတြက္ တာဝန္ယူဖို႔ ဖိအားေပးခံရပါတယ္။ သတင္းမီဒီယာေတြ၊ ႏုိင္ငံေရး အဖြဲ႔အစည္းေတြနဲ႔ အမ်ားျပည္သူကလည္း ဒီကိစၥကို ေတာ္ေတာ္ေလး အေလးထားၾကပါတယ္။ အာရွႏုိင္ငံ အမ်ားစုမွာေတာ့ အဲလိုစိတ္ဝင္စားမႈေတြ မရွိၾကသလို အဲဒါမ်ဳိးေတြကို ထိထိေရာက္ေရာက္ လံႈ႔ေဆာ္ေပးႏုိင္မယ့္ အဖြဲ႔မ်ဳိးေတြ မရွိၾကပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ အာရွကုမၸဏီေတြ အေနနဲ႔ အေနာက္ႏိုင္ငံက ကုမၸဏီေတြလို ဖိအားမ်ဳိး မခံစားရပါဘူး” ဟု Mark Farmaner က ေျပာသည္။