လူမ်ဳိးေရးမခဲြျခားရန္ဒုကၡသည္႐ံုးကိုဆႏၵျပ

ခုိင္စု

အဂၤါေန႔၊ဇြန္လ၀၈ရက္၂၀၁၀ခုႏွစ္၁၆နာရီ၃၇မိနစ္ .

နယူးေဒလီ(မဇၥ်ိမ)။ ။မေလးရွားေရာက္ရခိုင္လူမ်ဳိးဦးေရ၅ဝေက်ာ္သည္္လူမ်ဳိးေရးခြဲျခားဆက္ဆံျခင္းမျပဳဘဲ ဒုကၡသည္အျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳရန္အတြက္ ၿမိဳ႕ေတာ္ကြာလာလမ္ပူရွိ ကုလသမဂၢ ဒုကၡသည္မ်ားဆိုင္ရာ မဟာမင္းၾကီး႐ံုး UNHCR သို႔ ယမန္ေန႔ နံနက္ပိုင္းတြင္ သြားေရာက္ဆႏၵျပခဲ့သည္။

မေလးရွားေရာက္ရခိုင္ဒုကၡသည္မ်ားအားUNHCRကအသိအမွတ္ျပဳကူညီေစာင့္ေရွာက္ရန္၊မေလးရွား အက်ဥ္းေထာင္ႏွင့္ထိန္းသိမ္းေရးစခန္းမ်ားရွိအထိန္းသိမ္းခံရခိုင္မ်ားအားUNHCRက ကူညီေျဖရွင္းေပးရန္ႏွင့္UNHCR႐ံုးတြင္ရခိုင္ဘာသာျပန္ထားရွိရန္ဟူသည့္အခ်က္၃ခ်က္ကိုဆႏၵျပသူမ်ားက ေတာင္းဆုိခဲ့ၾကသည္။

“က်န္တဲ့တိုင္းရင္းသားေတြကိုဒုကၡသည္အျဖစ္အသိအမွတ္ျပဳတယ္။UNကခြဲျခားဆက္ဆံလို႔ ဆႏၵသြားျပၾကတာ။ ၿပီးေတာ့ ေထာင္ေတြနဲ႔ camp ေတြမွာဆိုလည္း UNက မၾကည့္ေပးဘူးဗ်။ လာၾကည့္ရင္ ရခိုင္ဆိုရင္ ခ်န္ထားခဲ့တယ္။ က်န္တဲ့ လူမ်ဳိးဆိုရင္ pass ေပးလိုက္တယ္။ ေနာက္တခ်က္က က်ေနာ္တို႔ ရခိုင္လူမ်ဳိး ဘာသာျပန္ ေလွ်ာက္ေတာ့လည္း မခန္႔ဘူးဗ်ာ။ အဲဒီအတြက္ က်ေနာ္တို႔ ကိုယ့္စကားနဲ႔ ဘာသာမျပန္ရတဲ့အတြက္လိုရင္းမေရာက္တာေတြရွိတယ္”ဟုဆႏၵျပပြဲ ျဖစ္ေျမာက္ေရး ဦးေဆာင္လႈပ္ရွားသူ တဦးျဖစ္သည့္ ကိုမင္းမင္းထြန္းက မဇၩိမကို ေျပာသည္။

ေတာင္းဆိုခ်က္၃ခ်က္ေရးသားထားသည့္ေပးစာကိုUNHCR႐ံုးတာဝန္ရွိသူတဦးကလက္ခံရယူကာ ၎တို႔႐ံုးအေနျဖင့္ စဥ္းစားေပးမည္ဟု ေျပာဆုိသြားခဲ့သည္။

ၿပီးခဲ့သည့္၂ဝဝ၄ခုႏွစ္မွ၂ဝဝ၈ခုႏွစ္ဇူလုိင္လအတြင္းUNHCRကရခိုင္မ်ားကိုပါ ဒုကၡသည္အျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳခဲ့ရာမွထိုေနာက္ပိုင္းတြင္ဒုကၡသည္ေလွ်ာက္ထားခြင့္ပင္မရေတာ့ေၾကာင္းႏွင့္ မေလးရွားတြင္UNHCR၏ေစာင့္ေရွာက္မႈကိုခံယူလိုသူရခိုင္လူမ်ဳိး၁ေသာင္းေက်ာ္ရွိေၾကာင္း ဆႏၵျပသူမ်ားထံမွ သိရွိရသည္။

မေလးရွားတြင္ ရခိုင္ ဦးေရ ၁၅ဝဝဝ ခန္႔ရွိရာ ၁၇ဝဝ ခန္႔သာ UNHCR အသိအမွတ္ျပဳ လက္မွတ္ရရွိထားၿပီး၊ ၅ဝဝ ခန္႔မွာ ယာယီလက္မွတ္ကိုင္ေဆာင္ထားေၾကာင္းႏွင့္၂၅ဝခန္႔မွာတတိယႏိုင္ငံသို႔ အေျခခ်ခဲ့ၿပီျဖစ္ေၾကာင္း ရခိုင္ ဒုကၡသည္ ကယ္ဆယ္ေရး ေကာ္မတီထံမွ သိရသည္။ ထို႔အျပင္ တႏိုင္ငံလံုးရွိ ထိန္းသိမ္းေရးစခန္း ၁၁ ခုတြင္ အထိန္းသိမ္းခံေနရသူ ရခိုင္လူမ်ဳိး ဦးေရ ၃ဝဝ ေက်ာ္ရွိေၾကာင္း သိရသည္။

ျမန္မာ့အေရး လႈပ္ရွားမႈအဖဲြ႔ (မေလးရွား) ေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိသူ ကိုထြန္းဝင္းညြန္႔က “က်ေနာ္တို႔ ဗမာရယ္၊ ရခိုင္ေတြရယ္ကို UNက ခြဲျခားဆက္ဆံတယ္။ ျမန္မာျပည္ကလာတဲ့ က်န္တဲ့ တိုင္းရင္းသားေတြကိုေတာ့ အသိအမွတ္ျပဳတယ္။ က်ေနာ္တို႔က်ေတာ့ ေလွ်ာက္လႊာေတာင္ တင္ခြင့္မရဘူး။ ဘာျဖစ္လုိ႔ က်ေနာ္တို႔ကို အသိအမွတ္မျပဳတာလဲလို႔UNကိုေမးေတာ့မင္းတို႔ကဗမာလူမ်ဳိးျဖစ္လို႔passport(ႏိုင္ငံကူးလက္မွတ္) ရွိတယ္၊ ျပန္လို႔ရတယ္ ဆိုတာေလာက္ပဲ ေယဘုယ်ဆန္ဆန္ ေျဖတယ္’’ ဟု မဇၥ်ိမကို ေျပာသည္။

ခ်င္းဒုကၡသည္မ်ားေကာ္မတီ(မေလးရွား)မွေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိသူတဦးကလည္း“ျမန္မာႏိုင္ငံက တိုင္းရင္းသားေတြကိုအသိအမွတ္ျပဳကဒ္ထုတ္ေပးတဲ့ေနရာမွာဗမာနဲ႔ရခိုင္ေတြမပါေတာ့တာ သတိထားမိတယ္။ အဲဒါ ဘာေၾကာင့္လဲေတာ့ က်ေနာ္ မသိဘူး” ဟု ေျပာသည္။

မေလးရွား UNHCR ႐ံုးသို႔ မဇၥ်ိမက ဆက္သြယ္ေမးျမန္းခဲ့ရာ ေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိသူ အမ်ဳိးသမီး Yante Ismail က ၎အေနျဖင့္ အေသးစိတ္ အေျခအေနကို မသိရွိသျဖင့္ ေျပာဆိုရန္ ျငင္းဆိုခဲ့သည္။

ယခုႏွစ္ဧၿပီလကုန္အထိမေလးရွားUNHCRသို႔ဒုကၡသည္အျဖစ္ ေလွ်ာက္ထားသူႏွင့္ အသိအမွတ္ျပဳခံရၿပီးသူ စုစုေပါင္း ၈၇၇ဝဝဦးေရရွိသည့္အနက္ ျမန္မာႏိုင္ငံသားမွာ၈၁၂ဝဝ ရွိသည့္အထဲတြင္ ခ်င္း (၃၉၁ဝဝ)၊ ႐ုိဟင္ဂ်ာ(၁၈၈ဝဝ)၊ျမန္မာမူဆလင္(၅၉ဝဝ)၊မြန္(၃၈ဝဝ)၊ကခ်င္(၃၆ဝဝ)ႏွင့္ အျခားလူနည္းစုမ်ားျဖစ္ေၾကာင္း UNHCR (မေလးရွား) ဝဘ္ဆိုဒ္တြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။

က်န္အေရအတြက္မ်ားမွာသီရိလကၤာ၊ဆိုမားလီး၊အီရတ္ႏွင့္အာဖဂန္နစၥတန္မွ ျဖစ္သည္။ဒုကၡသည္ႏွင့္ ေလွ်ာက္ထားဆဲအားလံုး၏၇ဝရာခိုင္ႏႈန္းသည္အမ်ဳိးသားမ်ားျဖစ္ၿပီး၊၃ဝရာခိုင္ႏႈန္းမွာ အမ်ဳိးသမီးမ်ားျဖစ္သည္။ အသက္ ၁၈ ႏွစ္ အေရအတြက္မွာ ၁၉ဝဝဝ ပင္ ရွိသည္။

မေလးရွားသည္၁၉၅၁ခုႏွစ္ကုလသမဂၢ၏ဒုကၡသည္မ်ားဆိုင္ရာသေဘာတူစာခ်က္ကို လက္မွတ္ေရးထိုးထားျခင္း မရွိေသာ ႏိုင္ငံျဖစ္သည္။

ထို႔ေၾကာင့္UNHCRဒုကၡသည္လက္မွတ္ရရွိထားသူမ်ား၊ခိုလႈံခြင့္ေလွ်ာက္ထားသူမ်ားႏွင့္ ႏိုင္ငံမဲ့မ်ားအား တရားမဝင္ကူးေျပာင္းလာသူမ်ားအျဖစ္သတ္မွတ္ကာဖမ္းဆီးေထာင္ခ်ေလ့ရွိသည္။ တရားမဝင္ အလုပ္သမားမ်ားကိုလည္း ေငြဒဏ္ႏွင့္ ေထာင္ဒဏ္မ်ား ခ်မွတ္ေလ့ရွိသည္။

ကြာလာလမ္ပူတြင္တရားမဝင္အလုပ္သမားအျဖစ္ေနထိုင္သူျမန္မာႏုိင္ငံသားတဦးက“က်ေနာ္တို႔က ရဲဖမ္းမခံရေအာင္ သူမ်ားpassportကိုကပ္ခြာလုပ္ၿပီးေနတယ္ေလ။UNကလည္း အသိအမွတ္မျပဳ၊ သက္ဆိုင္ရာ တိုင္းရင္းသား အဖြဲ႔အစည္းေတြရဲ႕ ကဒ္နဲ႔လည္း မရဘူး။ ဖမ္းတာပဲ” ဟု ေျပာသည္။

လယ္ယာေျမသိမ္းပိုက္ျခင္း၊လုပ္အားေပးခိုင္းေစျခင္း၊စစ္မက္ျဖစ္ပြားျခင္းႏွင့္ စီးပြားေရးက်ပ္တည္းျခင္းတို႔ေၾကာင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံသား သိန္းေပါင္းမ်ားစြာသည္ အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံမ်ားသာမက မေလးရွားသို႔ပါ သြားေရာက္ကာ ဒုကၡသည္အျဖစ္ ေလွ်ာက္ထားျခင္းႏွင့္ အလုပ္လုပ္ကိုင္ေနၾကျခင္း ျဖစ္သည္။