ဟတ္ႀကီး ေရကာတာ ေလ့လာေရး ျပန္စၿပီ

စိုင္းဇြမ္ဆိုင္း

အဂၤါေန႔၊ ေဖေဖၚဝါရီလ ၂၃ ရက္ ၂၀၁၀ ခုႏွစ္ ၁၉ နာရီ ၃၇ မိနစ္ .

ခ်င္းမိုင္ (မဇၥ်ိမ) ။ ။သဘာဝ ပတ္ဝန္းက်င္ ထိခိုက္ႏိုင္မည္ဟု အျငင္းပြားေနေသာ ကရင္ျပည္နယ္ သံလြင္ျမစ္ေပၚမွ ဟတ္ၾကီး ေရကာတာစီမံကိန္း လုပ္ငန္းမ်ား ျပန္လည္လုပ္ေဆာင္ေနၿပီဟု လွ်ပ္စစ္စြမ္းအားဝန္ၾကီးဌာနမွ သိရသည္။

လွ်ပ္စစ္အား ၁၂၀ဝ မဂၢါဝပ္ ထုတ္ႏိုင္မည္ဟု သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ေစာင့္ေရွာက္ေရးအဖြဲ႕မ်ားက ေျပာေသာ ဟတ္ၾကီးေရကာတာတည္ေဆာက္ရန္ ျမန္မာ့လွ်ပ္စစ္စြမ္းအား ဝန္ၾကီးဌာန၊ ထိုင္းႏိုင္ငံ လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အား ထုတ္လုပ္ေရးလုပ္ငန္း (EGAT) ႏွင့္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံပိုင္ Sinohydro ကုမၸဏီတို႔အၾကား ၂ဝဝ၆ ခုႏွစ္တြင္ သေဘာတူလက္မွတ္ေရးထိုးခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။

“ဟတ္ၾကီးေရေလွာင္တမံ Survey လုပ္တာေတြ၊ ေျမတိုင္းေနတာေတြ ျပန္လုပ္ေနၾကၿပီေလ။ ႐ုံးကိုေတာ့ ေရႊက်င္မွာ ထိုင္ၿပီးမွ ဟတ္ၾကီးကို ဝန္ထမ္းေတြ လႊတ္လႊတ္ၿပီးမွ တည္ေဆာက္ေရးေတြ လုပ္ေနၾကတာ ေပါ့” ဟု အမွတ္ (၁) လွ်ပ္စစ္စြမ္းအား ဝန္ၾကီးဌာန မွ အရာရွိတဦးက မဇၥ်ိမကို ေျပာသည္။

၂ဝဝ၇ ခုႏွစ္တြင္ စမ္းသပ္ေလ့လာမႈမ်ားကို ျပဳလုပ္ေနစဥ္ ထိုင္းႏိုင္ငံပိုင္ (EGAT) ၏ လုပ္သားတဦး မိုင္းထိ ေသဆံုးခဲ့ခ်ိန္ ေခတၱဆိုင္းငံ့ထားခဲ့ၿပီး ၂ဝဝ၈ ခုႏွစ္တြင္ (EGAT) ကုမၸဏီက စူးစမ္း ေလ့လာမႈမ်ား ျပန္လည္ စတင္ခဲ့သည္။

သို႔ေသာ္ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္အေရး လႈပ္ရွားသူမ်ားႏွင့္ ေဒသခံ ကရင္ႏွင့္ ထိုင္းႏိုင္ငံသားမ်ားက သံလြင္ ျမစ္ကို မီခိုေနထိုင္သူမ်ားအတြက္ ဆိုးက်ဳိးမ်ားျဖစ္ေပၚေစသည္ဟုဆိုကာ ေတာက္ေလွ်ာက္ ကန္႔ကြက္လာ ခဲ့ၾကသျဖင့္ ေလ့လာမႈမ်ား ရပ္တန္႔ေနခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။

ထိုင္းစြမ္းအင္ဝန္ၾကီးကလည္း တည္ေဆာက္ေရး ေလ့လာမႈလုပ္ငန္းမ်ား ျပန္လည္လုပ္ေဆာင္မည္ျဖစ္ ေၾကာင္း ယခုလ ၁၅ ရက္ေန႔တြင္ တရားဝင္ ေျပာဆိုခဲ့သည္။

“ေလ့လာေရးလုပ္ငန္းေတြ ပိုၿပီး လုပ္ေဆာင္သြားဖို႔ ရွိပါတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ အခ်ိန္ ေနာက္က်မယ္ဆိုေပ မယ့္လည္း စီမံကိန္းကိုေတာ့ ပယ္ဖ်က္တာ၊ ရပ္လိုက္တာ မဟုတ္ပါဘူး” ဟု ထိုင္းစြမ္းအင္ဝန္ၾကီးက ေျပာသည္။

သံလြင္ျမစ္ေစာင့္ၾကည့္ေရးအဖြဲ႔မွ Ms. Pain Porn ကလည္း “ထိုင္းစြမ္းအင္ဝန္ၾကီးက ဆံုးျဖတ္တယ္ဆို တာက ေနာက္ထပ္ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ဆိုရာ အက်ဳိးသက္ေရာက္မႈ EIA (Environmental Impact Assessment)၊ လူ႔အခြင့္အေရးေတြေပၚ သံုးသပ္တာေတြကို ထပ္လုပ္ဖို႔ကို ဆံုးျဖတ္လိုက္တာပါ” ဟု ေျပာသည္။

ယခင္က သဘာဝပါတ္ဝန္းက်င္ထိခိုကိုမႈ ေလ့လာခ်က္ကို ထိုင္းႏိုင္ငံ၊ ခ်ဴလာေလာင္ကြန္း တကၠသိုလ္က ဦးေဆာင္ျခင္းျဖစ္ၿပီး ယင္းေလ့လာခ်က္သည္ ၂ဝဝ၈ ခုႏွစ္တြင္ စခဲ့ၿပီး ယမန္ႏွစ္တြင္ ၿပီးဆံုးခဲ့သည္ဟု သံလြင္ျမစ္ေစာင့္ၾကည့္ေရးအဖြဲ႔ထံမွ သိရသည္။

သို႔ေသာ္ ျပည့္စံုလံုေလာက္ျခင္း မရွိခဲ့သျဖင့္ သုေတသနမ်ား ျပန္လည္ျပဳလုပ္သြားရန္ ျဖစ္သည္။

ဟတ္ၾကီး ေရကာတာကို ထိုင္းႏိုင္ငံမွ EGAT ကုမၸဏီ၊ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံမွ Sinohydro ေကာ္ပိုေရးရွင္းႏွင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံမွ အစိုးရပိုင္ လွ်ပ္စစ္ဓါတ္အားလုပ္ငန္းတို႔မွ ပူးေပါင္းတည္ေဆာက္ၾကျခင္းျဖစ္သည္။

ဟတ္ၾကီးေရကာတာကို အေမရိကန္ေဒၚလာ သန္း ၁ဝဝဝ အကုန္က်ခံ တည္ေဆာက္မည္ျဖစ္ၿပီး၊ ရရွိမည့္ လွ်ပ္စစ္ဓါတ္အားမ်ားကို ၂ဝ၁၉ တြင္ ထိုင္းႏိုင္ငံသို႔ ေရာင္းခ်မွာျဖစ္သည္။

ေရကာတာသည္ ထိုင္း-ျမန္မာနယ္စပ္မွ ၄၇ ကီလိုမီတာခန္႔ ကြာေဝးၿပီး ကရင္အမ်ဳိးသားအစည္းအ႐ုံး KNU ထိန္းခ်ဳပ္နယ္ေျမအတြင္း၌ တည္ရွိသည္။ ထိုင္းႏိုင္ငံဘက္တြင္မူ ေျမာက္ပိုင္းခ႐ိုင္ျဖစ္သည့္ မယ္ေဟာင္ေဆာင္ခ႐ိုင္အတြင္း ပါဝင္သည္။

ကရင္ျမစ္မ်ားေစာင့္ၾကည့္ေရးအဖြဲ႔ဝင္တဦးျဖစ္သူ ကိုေရႊကလည္း “ေရကာတာၾကီး ၿပီးသြားရင္ IDP ေတြ မ်ားလာမယ္။ သူတို႔ေတြက ထုိင္းႏိုင္ငံဘက္ကို ကူးလာၿပီးမွ ဒီထိုင္းႏိုင္ငံဘက္မွာ ဒုကၡသည္ေတြ ျဖစ္ၾက မယ္။ စစ္တပ္ေတြ မ်ားလာမယ္။ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြ မ်ားလာမယ္” ဟုေျပာသည္။

ကရင္ သဘာဝပါတ္ဝန္းက်င္ႏွင့္ လူထုလႈပ္ရွားမႈကြန္ယက္ (KESAN) အဖြဲ႔ကမူ ေရကာတာ တည္ေဆာက္ၿပီးပါက ျမစ္ကိုမွီခိုထားရေသာ ေဂဟစနစ္မ်ား၊ တိရစာၦန္မ်ား၊ ေဒသခံ လူထုမ်ားအေပၚ ဆိုးက်ိဳးမ်ားသက္ေရာက္ႏိုင္သည္ဟု ဆိုသည္။

နအဖ အစိုးရသည္ ထိုင္း၊ တ႐ုတ္ကုမၸဏီတို႔ႏွင့္ ပူးေပါင္းကာ သံလြင္ျမစ္ေပၚတြင္ အထက္သံလြင္၊ တာဆန္း၊ ဒါးကြင္ႏွင့္ ဟတ္ၾကီး စသည့္ ေရကာတာ ၅ ခု တည္ေဆာက္သြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္းလည္း ေလ့လာသိရွိရသည္။

ဟတ္ၾကီး စီမံကိန္းေၾကာင့္ သံလြင္ျမစ္ေၾကာင္းတေလွ်ာက္မွ မဲဆိပ္၊ ေတာင္ၾကား၊ ရင္းပိုင္း၊ မယ္ပ၊ ေရာ္ပိုး စသည့္ ကရင္ေက်းရြာမ်ား အပါအဝင္ ရြာေပါင္း ၄ဝ ေက်ာ္ ေရလႊမ္းမိုးမႈကို ခံရႏိုင္ေၾကာင္းလည္း ကရင္ျမစ္မ်ားေစာင့္ေ႐ွာက္ေရးအဖြဲ႔ (Karen Rivers Watch) ေျပာသည္။

(ကိုဝိုင္းတည္းျဖတ္သည္)