ခ်င္းမုိင္(မဇိၥ်မ)။ ။ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ လက္ရွိ က်င့္သံုးေနေသာ ပံုႏွိပ္ထုတ္ေဝေရးမူဝါဒကုိ လာမည့္ အစုိးရသစ္ လက္ထက္တြင္ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံ ဥပေဒႏွင့္အညီ အဆင့္လုိက္ ေလွ်ာ့ေပးသြားရန္ ရွိသည္ဟု စာေပစိစစ္ေရးဌာန တာဝန္ခံ ဦးတင့္ေဆြက ေျပာေၾကာင္း ဖလားဝါးနယူးစ္ ဂ်ာနယ္တြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။
“ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံဥပေဒသစ္နဲ႔အညီ လက္ရွိတင္းက်ပ္ထားတဲ့ ပံုႏွိပ္ထုတ္ေဝမူ ဝါဒေတြကုိ အဆင့္လုိက္ ေျဖေလွ်ာ့ လုိက္ေလ်ာသြားမွာပါ၊ အခု လုိက္ေလ်ာမႈ ျပဳလုိက္တဲ့အဆင့္ကုိလဲ အစုိးရသစ္က စၿပီးလုပ္ပါေတာ့ ဆုိတဲ့ေန႔မွာ အေကာင္အထည္ ေဖာ္သြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ လြတ္လပ္မႈနဲ႔အတူ တာဝန္ယူမႈေတြပါ ပါလာမယ္ဆုိတာ အထူးဂ႐ုျပဳရမွာျဖစ္ပါတယ္”ဟု ျပန္ၾကားေရးဝန္ႀကီးဌာန ဒုညြန္ၾကားေရးမႉးခ်ဳပ္၊ စာေပစိစစ္ေရးဌာန တာဝန္ခံ ဦးတင့္ေဆြ၏ ေျပာစကားကုိလည္း ေဖာ္ျပထားသည္။
စာေပစိစစ္ေရးတင္ရန္ မလုိေတာ့ဘဲ တည္းျဖတ္ထုတ္ေဝသူမ်ား လုိက္နာ က်င့္သံုးရမည့္ စံသေဘာမ်ဳိး သက္ဝင္သြားမည္ဟုလည္း ေျပာဆုိထားသည္။
၂ဝဝ၈ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒပုဒ္မ၃၅၄(က)တြင္ ႏုိင္ငံသားတုိင္းသည္ ႏုိင္ငံေတာ္၏ လံုၿခံဳေရး၊ တရားဥပေဒစုိးမုိးေရး၊ ရပ္ရြာေအးခ်မ္းသာယာေရး သုိ႔မဟုတ္ ျပည္သူတုိ႔၏ ကုိယ့္က်င့္တရားအက်ဳိးငွာ ျပ႒ာန္းထားသည့္ ဥပေဒမ်ားႏွင့္ မဆန္႔က်င္လွ်င္ မိမိ၏ ယံုၾကည္ခ်က္ ထင္ျမင္ယူဆခ်က္မ်ားကုိ လြတ္လပ္စြာ ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆုိခြင့္၊ ေရးသားျဖန္႔ေဝခြင့္ ရွိေၾကာင္း ေဖာ္ျပထားသည္။
ထုိျပင္ တုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိးတမ်ိဳးႏွင့္ တမ်ဳိး သို႔မဟုတ္ တုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိး အခ်င္းခ်င္းကုိ လည္းေကာင္း၊ အျခား ဘာသာသနာကုိ လည္းေကာင္း ထိခိုက္နစ္နာမႈ မရွိေစဘဲ မိမိခ်စ္ခင္ ျမတ္ႏုိးသည့္ စာေပကုိ လြတ္လပ္စြာ ေဆာင္ရြက္ပုိင္ခြင့္ရွိေၾကာင္း ပါရွိသည္။
ဂ်ာနယ္ႏွင့္ မဂၢၢဇင္းမ်ားမွ အားကစား၊ အႏုပညာ၊ သုတရသ၊ က်န္းမာေရး၊ ကေလး၊ ဂမၻီရ၊ နည္းပညာ စသည့္ အမ်ဳိးအစားမ်ားႏွင့္ ဂ်ာနယ္ေပါင္း ၁၇၂ ေစာင္ထဲမွ ၈၄ ေစာင္၊ မဂၢၢဇင္း ၁၈၄ ေစာင္မွ ၁၁၃ ေစာင္ကုိ စာေပစိစစ္ေရးႏွင့္ မွတ္ပံုတင္ဌာနသို႔ စာမူၾကမ္းမ်ား ၾကိဳတင္ မစိစစ္ဘဲ ထုတ္ေဝခြင့္ရေတာ့မည္ ျဖစ္သည္။
ထုိ႔ျပင္ အေထြေထြ ထုတ္ေဝခြင့္ျဖစ္ေသာ စာမူမ်ား၊ လံုးခ်င္းဝတၳဳမ်ား၊ ပံုျပင္ႏွင့္ ႐ုပ္ျပစာအုပ္မ်ားကိုလည္း ၾကိဳတင္စိစစ္ေရး တင္စရာမလိုေတာ့ေၾကာင္း စာေပစိစစ္ေရးႏွင့္ မွတ္ပံုတင္ဌာနက ၿပီးခဲ့သည့္ အပတ္က ေျပာသည္ဟု ဆုိသည္။
သုိ႔ေသာ္ ပံုႏွိပ္ၿပီးစာေစာင္ႏွင့္ စာအုပ္မ်ားကုိမူ စာေပစိစစ္ေရးသုိ႔ တင္ျပရမည္ ျဖစ္ၿပီး ထုတ္ေဝသူ၊ ပံုႏွိပ္သူမ်ားသည္ တရားဝင္မွတ္ပံုတင္ရရွိထားၾကသူမ်ားျဖစ္ရန္ လုိၿပီး ထုတ္ေဝသူႏွင့္ ပံုႏွိပ္သူမ်ားအၾကား လုပ္ငန္းအပ္ႏွံမႈ စာခ်ဳပ္မ်ား ခ်ဳပ္ဆုိထားရန္ လုိအပ္သည္ဟု သိရသည္။
စာေပစိစစ္ေရးက ႏုိင္ငံေရး သတင္းဂ်ာနယ္မ်ားကုိလည္း တဆင့္ၿပီးတဆင့္ ထုတ္ေဝခြင့္ ျပဳလာႏုိင္သည္ဟု ျမန္မာႏုိင္ငံ စာေပႏွင့္ စာနယ္ဇင္းအတြင္းေရးမႉး ကုိကုိ(စက္မႈတကၠသုိလ္)က သံုးသပ္ေျပာဆုိသည္။
“လူေတြက စာေပစိစစ္ေရး မတင္ခ်င္ဘူး။ မျဖတ္ခ်င္ဘူးလို႔ ေျပာေနၾကတာကုိး။ ဒါေတြ စျဖစ္တယ္ဆုိေတာ့ ဝမ္းသာစရာ ၾကိဳရမွာျဖစ္တယ္။ အစုိးရသစ္လက္ထက္မွာ အေျပာင္းအလဲၾကီးတခုေပါ့။ ဒါေပမဲ့ သတင္းဂ်ာနယ္နဲ႔စီးပြားေရးဂ်ာနယ္ေတြမပါေသးဘူး။ဂ်ာနယ္ေတြလဲတခ်ိန္ခ်ိန္ေတာ့ ဒီအခြင့္အေရးရလိမ့္မယ္လို႔ ထင္ပါတယ္”
စာေပစိစစ္ေရးထံ ပထမဆံုး တင္ျပၿပီး စိစစ္တည္းျဖတ္ၿပီးမွ ထုတ္ေဝၾကၿပီး မူဝါဒသစ္ ျဖစ္ေပၚေျပာင္းလဲလာပါက လုပ္ငန္းစဥ္ ပုိမုိ လ်င္ျမန္လာမည္ ျဖစ္ၿပီး အစုိးရ သတ္မွတ္ထားေသာ စည္းကမ္းမ်ား လုိက္နာရမည္ဟု ေပၚျပဴလာဂ်ာနယ္ အယ္ဒီတာ ဟိန္းလတ္က ေျပာသည္။
ျပည္တြင္းသတင္းဂ်ာနယ္မ်ားႏွင့္ ႏုိင္ငံေရး စာေစာင္မ်ားအေနျဖင့္ အစုိးရသစ္က ဥပေဒ မျပ႒ာန္းမခ်င္း စာမူ မူၾကမ္းမ်ားကုိ စာေပစိစစ္ေရးတင္ျပရမည္ ျဖစ္သည္။
၁၉၆၂ ခုႏွစ္ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ၾကီးေနဝင္း၏ ေတာ္လွန္ေရးေကာင္စီက စစ္အာဏာသိမ္းအၿပီး ၾသဂုတ္လတြင္ ပံုႏွိပ္ထုတ္ေဝခြင့္ ဥပေဒ (PrintersandPublishersRegistrationLaw)ကုိျပ႒ာန္းလုိက္ခဲ့ရာ ထုိဥပေဒအပါအဝင္ ကုိလုိနီေခတ္၊ အိမ္ေစာင့္အစုိးရေခတ္ စာေပတည္းျဖတ္မႈဥပေဒမ်ား ယေန႔ထိ အသက္ဝင္ဆဲ ျဖစ္သည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ စာေပစိစစ္ေရး ခြင့္ျပဳခ်က္မရဘဲ သတင္းမ်ား ထုတ္ျပန္ပါက ဂ်ာနယ္မ်ားကုိ ၂ ပတ္မွ ၁ လထိ ထုတ္ေဝခြင့္ ရပ္ဆုိင္းမႈမ်ား ရွိခဲ့သည္။
ရွမ္းျပည္နယ္ အေရွ႕ပုိင္း လြယ္ေမြကုိ ဗဟုိျပဳလႈပ္ခဲ့ေသာ ငလ်င္ေၾကာင့္ ၾကီးၾကီးမားမား ပ်က္စီးေနေသာ ဓာတ္ပံုမ်ားကုိ ေဖာ္ျပခြင့္ မျပဳသည့္အျပင္ ေသဆံုးသူ စာရင္းမ်ားကုိလည္း အစုိးရပုိင္သတင္းစာပါ စာရင္းအတုိင္းသာ ထည့္ခြင့္ ျပဳသည္ဟု အယ္ဒီတာတဦးက ေျပာသည္။
“လူအေသအေပ်ာက္ေတြက သတင္းစာအတုိင္းဘဲ သံုးရတာေပါ့။ အပ်က္အစီး ၾကီးၾကီးမားမားေတြ ျပလုိ႔ မရဘူး။ အဲဒီသတင္းစာထက္ ပုိဆုိးတဲ့ ပံုေတြ မရဘူး၊ တင္တာ ၁၅ ပံုေလာက္တင္ရင္ ၃ ပံု၊ ၄ ပံုေလာက္ဘဲ ရတယ္။ လူအေသအေပ်ာက္ အတိအက် စာရင္းေတြ၊ ေဒသခံေတြ ေျပာတာေတြ မရဘူး”ဟု သူက မဇိၥ်မကုိ ေျပာသည္။
စစ္အစုိးရပုိင္သတင္းစာတြင္ေသဆံုးသူ၇၄ ဦးရွိသည္ဟု ေဖာ္ျပထားေသာ္လည္း ကယ္ဆယ္ေရးအဖြဲ႔မ်ားႏွင့္ ေဒသခံမ်ားမွ သိရေသာ စာရင္းအရ ေသဆံုးသူ ၁၅ဝ ခန္႔ရွိမည္ဟု သိရသည္။
ယခုလ ၆၆ ႏွစ္ျပည့္ တပ္မေတာ္ေန႔ မတ္လ ၂၇ ေန႔တြင္ စစ္တပ္က ျမဝတီ သတင္းစာသစ္ကို ေဆးေရာင္စံုထုတ္ရန္ စီစဥ္ထားေသာ္လည္း လာမည့္ ဧၿပီလတြင္မွ စတင္ထုတ္ေဝမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ျမဝတီသတင္းစာတုိက္ ႐ုံးခြဲ တာဝန္ခံ ဦးေဇာ္လႈိင္ျမင့္က ေျပာသည္။
“အဲဒါက ထြက္တယ္။ စမ္းသပ္႐ုိက္တုန္းဆုိေတာ့ မျဖန္႔ေသးတာ။ အဆင္သင့္မျဖစ္ေသးလုိ႔။ ထုတ္တာကို လူၾကီးေတြကို တင္ျပတုန္းဘဲ။ ေမလထိေတာ့ မျဖစ္ေလာက္ဘူး။ လာမည့္ ၄ လပုိင္းေတာ့ ျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္၊ ေနာက္ဆုတ္တယ္ဆုိတာ မေျပာဘူးဗ်”ဟု သူက မဇိၥ်မကုိ ေျပာသည္။
မည္သည့္အတြက္ေၾကာင့္ ေရႊ႕ဆုိင္းသည္ကို ေျပာဆုိရန္ ျငင္းဆုိသည္။ သုိ႔ေသာ္ စာမူမ်ား အဆင္သင့္ မျဖစ္ျခင္းေၾကာင့္ဟု သူက ဆုိသည္။ ရန္ကုန္သတင္းစာဆရာၾကီးမ်ားသုိ႔ ယခုလ ၂၇ ရက္ေန႔ ထုတ္ရန္အတြက္ စာမူမ်ားေပးပုိ႔ရန္ ေတာင္းခံခဲ့သည္။
Geen opmerkingen:
Een reactie posten