တရားေရးဥပေဒကုိ ကုိယ္ပုိင္ပစၥည္းအျဖစ္သုံးျခင္း

NEJ / ၁၈ ၾသဂုတ္ ၂၀၀၉


လူထုေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကုိ တရား႐ုံး၌ အမႈမစစ္ဘဲ ေနာက္ဆုံးအႀကိမ္ ေနအိမ္တြင္ အက်ယ္ခ်ဳပ္ ခ်ထားသည္မွာ ၂၀၀၃ ခုႏွစ္ ဒီပဲယင္းလူသတ္ပြဲကတည္းကျဖစ္၍ (၆) ႏွစ္ေက်ာ္သြားၿပီျဖစ္၏။ ဤသုိ႔ မတရားခ်ဳပ္ထားသည္ကုိ နားလည္သေဘာေပါက္သူမ်ားက ေဒၚစုကုိလႊတ္ေပးရန္ အၿမဲေတာင္းဆုိလာခဲ့သည္။ အာဆီယံအဖြဲ႔၀င္ အစုိးရမ်ားကလည္း ေဒၚစုကုိ လႊတ္ေပးသင့္ေၾကာင္း ေတာင္းဆုိၾကသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ နအဖအစုိးရ မ်က္ႏွာျပေကာင္းရန္ႏွင့္ အာဆီယံ၏ ေတာင္းဆုိမႈ ရပ္ဆုိင္းရန္အတြက္ ေဒၚစုကုိ ႐ုံးတင္စစ္ေဆးအျပစ္ေပးရန္ လုိအပ္လာသည္။ ဤလုိအပ္ခ်ကုိ ‘ဂၽြန္-ယက္ေတာ’ က ျဖည့္ဆည္းလုိက္ျခင္းျဖစ္၏။

ျမန္မာျပည္သည္ လက္နက္ကုိင္သူကသာ အဆုံးအျဖတ္ေပးေသာႏုိင္ငံျဖစ္၏။ တရားဥပေဒႀကီးစုိးေသာ ႏုိင္ငံမဟုတ္ပါ။ သုိ႔ေသာ္လည္း ေဒၚစုကိစၥတြင္ လက္နက္ကုိင္သူက ဥပေဒစကားေျပာေန၏။ ကုလသမဂၢအေထြေထြအတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ မစၥတာဘန္ကီမြန္း ဇူလုိင္လ ျမန္မာျပည္သြားစဥ္က ေဒၚစုႏွင့္ ေတြ႔ခြင့္ေတာင္းသည့္အခါတြင္ လြတ္လပ္ေသာ တရားေရးဌာန၏ လုပ္ငန္းတြင္ မစြက္ဖက္လုိဟု ဆင္ေျခေပးကာ ေတြ႔ခြင့္မေပးခဲ့ပါ။ ေနာက္ဆုံး စီရင္ခ်က္ခ်ရာတြင္ တရားသူႀကီး၏ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ကုိ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီးသန္းေရႊ၏အမိန္႔ျဖင့္ အစားထုိးလုိက္ျခင္းသည္ စစ္ဗိုလ္လက္ေအာက္ခံ တရားသူႀကီးဘ၀ကုိ သ႐ုပ္ေဖာ္သကဲ့သုိ႔ ျဖစ္သြား၏။

စစ္ဗိုလ္ႀကီးစုိးေသာႏုိင္ငံတြင္ အရာခပ္သိမ္း စစ္ဗုိလ္ကဆုံးျဖတ္သည္။ ဘာသာေရးတြင္လည္း စစ္ဗိုလ္ခြင့္ျပဳမွာသာ အဆင္ေျပ၏။ စစ္ဗိုလ္မႀကိဳက္ပါက ဘုရားရွိခုိးမႈ ဆုေတာင္းမႈမ်ားတြင္ အဖမ္းခံေနရ၏။ လက္နက္ကုိင္လူသတ္သမား၏ ေျပာေသာစကားသည္သာ အမွန္တရားျဖစ္ေန၏။ အမ်ဳိးယုတ္ည့ံ၍ အက်င့္သီလမရွိသူတုိ႔သာ လူရာ၀င္၍ ၾသဇာေညာင္းေသာ ေခတ္ဆုိးေခတ္ပ်က္ပင္ျဖစ္ေပသည္။ ေဂါတမျမတ္စြာဘုရား လက္ထက္၌ ေကာသလမင္းႀကီး ျမင္မက္ေသာအိပ္မက္တြင္ ‘ဘူးေတာင္းနစ္၍ေစာင္ျခမ္းေပၚ’ ဟူေသာစကားကုိ နအဖဗမာစစ္အစုိးရက အေကာင္အထည္ေဖာ္ေနျခင္းျဖစ္သည္။

စစ္ဗိုလ္၏ဆုံးျဖတ္ခ်က္ကုိ ျမန္မာ့တရားစီရင္မႈအျဖစ္ ႐ုိေသေလးစားၾကရန္ ေဆာ္ၾသသူမွာ တ႐ုတ္ကြန္ျမဴနစ္ပင္ျဖစ္၏။ ေဒၚစုကုိ ႐ုံးတင္စစ္ေဆးအျပစ္ေပးပါက အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ ေတာင္းဆုိမႈမ်ား ေလ်ာ့နည္းလာၿပီး နအဖအစုိးရ သိကၡာတက္လာ ဖြယ္ရွိေၾကာင္း တ႐ုတ္ကြန္ျမဴနစ္က အႀကံဉာဏ္ေပးဟန္တူသည္။ ေဒၚစုကုိ ေထာင္မခ်ဘဲ ေနအိမ္၌ တႏွစ္ခြဲအက်ယ္ခ်ဳပ္ ခ်လုိက္ၿပီး မစၥတာယက္ေတာကုိ ျပည္ႏွင္ဒဏ္ေပးလုိက္သည့္အတြက္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီးသန္းေရႊကုိ ေက်းဇူးတင္ရမလုိျဖစ္ေန၏။ ေျမာက္ကုိရီးယားေခါင္းေဆာင္ ကင္ဂ်ဳံအီးကုိ အတုခုိးေနမွန္း သိသာပါသည္။

ဗမာစစ္ေခါင္းေဆာင္မ်ားသည္ တ႐ုတ္ႏွင့္႐ုရွားေခါင္းေဆာင္မ်ားကုိ ေက်းဇူးအထူးတင္ရွိေၾကာင္း အစည္းအေ၀းတုိင္း၌ ေျပာဆုိေနသည္ကုိ ႏုိင္ငံျခားမီဒီယာကုိ ေရာက္ရွိလာေသာ နအဖလွ်ဳိ႕၀ွက္မွတ္တမ္းမ်ားအရ သိရသည္။ ကုလသမဂၢတြင္ ဗမာစစ္အစုိးရဘက္မွ ရပ္တည္၍ ခုခံကာကြယ္ေပးသည္ကုိ အထူးေက်းဇူးတင္ရွိေၾကာင္း ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးသိန္းစိန္၊ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးသူရေရႊမန္း၊ ဒု-ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီးေမာင္ေအး စသည့္စစ္ဗိုလ္မ်ားက အစည္းအေ၀းတုိင္း၌ ေျပာဆုိေနျခင္းျဖစ္သည္။

ေဒၚစုကုိ ႐ုံးတင္စစ္ေဆးေသာအခ်ိန္ ဇူလုိင္လေႏွာင္းပုိင္းတြင္ ထုိင္းႏုိင္ငံ ဖူးခက္၌ ႏွစ္စဥ္ပုံမွန္က်င္းပေနက် (၄၂) ႀကိမ္ေျမာက္ အာဆီယံႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးမ်ား အစည္းအေ၀းႏွင့္ (၁၆) ႀကိမ္ေျမာက္ ARF အာဆီယံေဒသဆုိင္ရာ ေဆြးေႏြးပြဲက်င္းပ၏။ ၂၀၀၇ ခုႏွစ္ ႏုိ၀င္ဘာ (၁၉) ရက္ေန႔၌ အာဆီယံေခါင္းေဆာင္မ်ားက ေၾကညာခဲ့သည့္အတုိင္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အပါအ၀င္ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားအားလုံး လႊတ္ေပးရန္ ဗမာအစုိးရကုိ ထပ္မံတုိက္တြန္းေၾကာင္း ဇူလုိင္ (၂၀) ရက္ေန႔ ထုတ္ျပန္ေသာ အာဆီယံႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးမ်ား၏ ပူးတြဲေၾကညာခ်က္တြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။

ဒီေၾကညာခ်က္မ်ဳိး နအဖအစုိးရက ႐ုိးေနပါၿပီ။ အာဆီယံသည္ အစုိးရကုိ အေရးယူႏုိင္ေသာအဖြဲ႔မဟုတ္ပါ။ အစုိးရအခ်င္းခ်င္း ျပႆနာမျဖစ္ေအာင္ ဖြဲ႔စည္းထားေသာ အဖြဲ႔ပင္ျဖစ္ပါသည္။ ျမန္မာတျပည္လုံးတြင္ လူအခြင့္အေရးမွန္သမွ် ခ်ဳိးေဖာက္ေနေသာ္လည္း ေဒၚစုအမႈ၌ တကမာၻလုံးအာ႐ုံစုိက္ၾက၏။ ‘အာဆီယံအစုိးရမ်ား၏ လူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္’ ဟု အမည္ေပးထားေသာ လူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္ကုိ ဖူးခက္ညီလာခံ၌ အတည္ျပဳသည္။ အပုိင္း (၉) ပုိင္း၊ အေျခခံစည္းကမ္းခ်က္ (၇) မ်က္ႏွာရွိသည္။

အာဆီယံျပည္သူလူထု၏ လူ႔အခြင့္အေရးႏွင့္အေျခခံလြတ္လပ္မႈကုိ ျမႇင့္တင္ရန္ႏွင့္ ကာကြယ္ရန္ ရည္ရြယ္ေၾကာင္း ေဖာ္ျပသည္။ က်င့္သုံးမည့္မူ၀ါဒမ်ားကုိလည္း ေဖာ္ျပသည္။ လူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္၌ ပါ၀င္သူမ်ားသည္ သီးျခားလြတ္လပ္ေသာ၊ ဘက္မလုိက္ေသာ၊ လူ႔အခြင့္အေရးအေတြ႔အႀကံဳရွိေသာ ၀ါရင့္ပုဂၢိဳလ္မ်ားျဖစ္ရန္လုိအပ္သည္ဟု ကုလသမဂၢလူ႔အခြင့္အေရးမဟာမင္းႀကီးက တုိက္တြန္းထားပါသည္။ သုိ႔ေသာ္ အာဆီယံလူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္သည္ အစုိးရပုိင္ပစၥည္းျဖစ္ေနပါသည္။

တႏုိင္ငံ ကုိယ္စားလွယ္တဦး လႊတ္ခြင့္ရွိၿပီး သက္တမ္း (၃) ႏွစ္ဟုဆုိသည္။ အာဆီယံအဖြဲ႔၏ အလွည့္က်ဥကၠ႒သည္ အာဆီယံလူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္၏ ဥကၠ႒ျဖစ္ႏုိင္သည္။ ျပႆနာရွိလာလွ်င္ ကုိယ္စားလွယ္အားလုံး သေဘာတူမွ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ခ်ႏုိင္သည္။ သေဘာတူခ်က္မရယူႏုိင္ေသာကိစၥကုိ ပုံမွန္က်င္းပေသာ အာဆီယံထိပ္သီးညီလာခံတြင္ အစုိးရအႀကီးအကဲမ်ားက ဆုံးျဖတ္လိမ့္မည္ဟုဆုိ၏။ အာဆီယံပဋိညာဥ္စာခ်ဳပ္အတုိင္း ဆုံးျဖတ္ခ်က္ခ်ရမည့္ သေဘာျဖစ္သည္။

လူ႔အခြင့္အေရးကိစၥတြင္ အာဆီယံႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးအစည္းအေ၀းသည္ အာဏာပုိင္အဖြဲ႔ျဖစ္၏။ အာဆီယံလူ႔အခြင့္အေရး ေကာ္မရွင္ရဲ႕ အေျခခံစည္းမ်ဥ္းကုိ ျပင္ဆင္လုိပါက အာဆီယံႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးမ်ား အစည္းအေ၀းကုိ တင္ျပၿပီး အတည္ျပဳခ်က္ ယူရမည္ဟုဆုိသည္။ အေျခခံစည္းမ်ဥ္းႏွင့္ပတ္သက္ေသာ အျငင္းပြားမႈ၌ အာဆီယံႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးမ်ား အစည္းအေ၀းက အဆုံးအျဖတ္ေပးမည္ဟု ေဖာ္ျပထားပါသည္။ အခ်ဳပ္ဆုိရေသာ္ အာဆီယံအစုိးရမ်ား လူ႔အခြင့္အေရး ေကာ္မရွင္တြင္ အဖြဲ႔၀င္အားလုံး သေဘာတူေသာကိစၥကုိသာ ေဆြးေႏြးႏုိင္ပါလိမ့္မည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ နအဖအစုိးရ သေဘာမတူပါက ျမန္မာျပည္က လူ႔အခြင့္အေရးခ်ဳိးဖ်က္မႈမ်ားကုိ အာဆီယံလူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္၌ ေဆြးေႏြးႏုိင္မည္ မဟုတ္ပါ။

အတုိက္အခံကုိ ေခ်မႈန္းရာတြင္ ဥပေဒကုိ တဖက္သတ္လုိသလုိသုံး၍ စင္ကာပူအစုိးရပုံစံအတုိင္း လုပ္သြားမည့္အႀကံအစည္ကုိ ေဒၚစုအမႈက သက္ေသျပေနပါသည္။ စင္ကာပူတရား႐ုံးခ်ဳပ္မွာ တရားသူႀကီးမ်ားသည္ အာဏာရအစုိးရကုိ အၿမဲတမ္းအႏုိင္ေပး ရသည္။ စင္ကာပူအစုိးရသည္ အတုိက္အခံလုပ္သူႏွင့္ေ၀ဖန္သူကုိ အသေရဖ်က္မႈျဖင့္ တရားစြဲ၏။ တရားစြဲတုိင္း အစုိးရဘက္က အႏုိင္ရ၏။

မင္းဆရာ ‘လီကြမ္ယူး’ ႏွင့္ သားျဖစ္သူ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ‘လီဆင္ေလာင္း’ တုိ႔အား အသေရဖ်က္မႈျဖင့္ အတုိက္အခံ ဒီမုိကရက္တစ္ပါတီ ေခါင္းေဆာင္ Chee Soon Juan နဲ႔ Chee Siok Chin ညီအစ္ကုိကုိ တရားစြဲၿပီး တရား႐ုံးက ဒဏ္ေငြေဆာင္ခုိင္း၏။ ႀကီးေလးေသာဒဏ္ေငြကုိ မေပးႏုိင္၍ ေဒ၀ါလီခံရၿပီး ေရြးေကာက္ပြဲ၀င္ခြင့္ပါ ဆုံး႐ႈံးရသည္။ တရား႐ုံး၏ လုပ္ပုံကုိင္ပုံကုိ မိမိပုိင္ကြန္ပ်ဴတာစာေစာင္တြင္ ေ၀ဖန္႐ႈတ္ခ်သူ ‘ဂုိပါလန္နာယား’ ကုိ တရား႐ုံးေစာ္ကားမႈျဖင့္ မႏွစ္က ေထာင္ (၃) လခ်ခဲ့သည္။

တရားစီရင္ေရးစနစ္ကုိ ကုိယ္ပုိင္ပစၥည္းကဲ့သုိ႔ သတ္မွတ္ၿပီး အတုိက္အခံကုိ နာလန္မထူႏုိင္ေအာင္ လုပ္သည့္နည္းျဖစ္၏။ ေဒၚစုအမႈမွစ၍ ဤနည္းကုိ နအဖက်င့္သုံးလာႏုိင္သျဖင့္ ဒီမုိကေရစီဘက္မွ မည္ကဲ့သုိ႔ တုံ႔ျပန္မည္ကုိ အေလးအနက္စဥ္းစားရန္ အခ်ိန္တန္ၿပီျဖစ္ေပသည္။